Nieuw onderwijsprogramma MOI brengt Grunnegs en Drèents in de klas

Vanaf het schooljaar 2025-2026 gaat MOI: Meertalig Onderwijs in Grunnen en Drenthe, van start. Het project komt voort uit de Sociale Agenda van Nij Begun. MOI brengt het Grunnegs en Drèents spelenderwijs de klas in, als vanzelfsprekend en structureel onderdeel van de dagelijkse lespraktijk. MOI is een initiatief van Erfgoed in Groningen (voorheen Erfgoedpartners | Centrum Groninger Taal & Cultuur), Huus van de Taol, NHL Stenden Hogeschool en de Rijksuniversiteit Groningen.

Streektaal als krachtbron voor taalontwikkeling

In een tijd waarin streektaalgebruik afneemt en culturele verbondenheid onder druk staat, slaan regionale partners met MOI de handen ineen om het Grunnegs en Drèents een stevige plek te geven in het basisonderwijs. ‘We zijn heel blij dat Nij Begun streektaal omarmt. Streektaal is geen obstakel, maar juist een krachtbron voor taalontwikkeling, cultureel zelfbewustzijn en kennis van de regio. Het project is onderdeel van de bredere programmaonderdelen Toal op Schoule en Toal op Stee, die binnen Nij Begun zijn opgenomen om de streektaal weer een zichtbare, levende rol te geven in het dagelijks leven,’ aldus Cato Piek, medewerker streektaal en educatie bij Erfgoed in Groningen en de Rijksuniversiteit Groningen.

Taal als brug

Er groeit een generatie op die steeds minder in aanraking komt met de streektaal. Het Grunnegs en het Drèents worden minder gehoord en gesproken door kinderen. Tegelijkertijd tonen wetenschappelijke inzichten aan dat meertaligheid, waaronder regionale talen, een positieve invloed hebben op de taalvaardigheid en cognitieve ontwikkeling van kinderen. MOI geeft taaldiversiteit een vaste plek in de klas. Naast het Grunnegs en Drèents is er ook ruimte voor andere thuistalen die kinderen van huis uit meekrijgen. Op deze manier draagt MOI bij aan taalbewustzijn, zelfvertrouwen en verbondenheid met de eigen leefomgeving en culturele achtergrond.

Vakintegratie en innovatie

Het project MOI biedt basisscholen lesmateriaal, nascholing voor leerkrachten en innovatieve tools zoals een spraakrobot en automatische vertaalsystemen. Geen aparte les ‘streektaal’, maar wél Grunnegs in een muziekles of Drèents in een verhaal tijdens wereldoriëntatie. Zo wordt streektaal een natuurlijk onderdeel van de lesweek. Het lesmateriaal wordt openbaar toegankelijk gemaakt. Zo kan het worden opgenomen in het aanbod van Tijd voor Toekomst, maar kunnen ook niet-deelnemende scholen er gebruik van maken.

Bij MOI horen bovendien activiteiten buiten de klas. Het doel: niet alleen het klaslokaal, maar ook de gemeenschap rondom het kind – zoals ouders, grootouders en verzorgers –  betrekken bij het gebruik van de streektaal. 

Samenwerking met scholen

De organiserende partijen willen het project samen met scholen en leerkrachten in Groningen en Noord-Drenthe oppakken. In september komen ze met een oproep om scholen uit te nodigen om zich aan te melden.

Voor meer informatie over de Sociale Agenda van Nij Begun kijk op www.nijbegun.nl .

Erfgoedpartners en Centrum Groninger Taal & Cultuur worden Erfgoed in Groningen

Erfgoed in Groningen: nieuwe naam erfgoedorganisaties

Erfgoedpartners en Centrum Groninger Taal & Cultuur gaan samen verder als ‘Erfgoed in Groningen’

Usquert, 1 juli 2025 – Erfgoedpartners en Centrum Groninger Taal & Cultuur presenteren zich vanaf 1 juli 2025 onder één naam: Erfgoed in Groningen. Daarmee ontstaat een herkenbare steuninstelling voor alles wat met erfgoed in de provincie Groningen te maken heeft – van musea tot streektaal, van molens tot verhalen.

De nieuwe naam weerspiegelt wat al langer praktijk is: een nauwe samenwerking tussen beide organisaties. Waar Erfgoedpartners zich sinds haar oprichting in 2011 richt op ondersteuning van erfgoedinstellingen zoals musea, molens en orgels, is Centrum Groninger Taal & Cultuur gespecialiseerd in het bevorderen van de Groninger streektaal en cultuur. Onder de vlag van Erfgoed in Groningen blijft dit brede palet aan activiteiten bestaan. De functies en taken van beide organisaties blijven ongewijzigd – alleen de naam verandert. ‘Door de steeds kunstmatiger aanvoelende tweedeling tussen onze organisaties op te heffen, kunnen wij ons werk efficiënter doen. Dat komt de zichtbaarheid van ons werk ten goede’ zegt directeur Roeli Broekhuis daarover.

Wat is Erfgoed in Groningen?

Erfgoed draagt bij aan de kwaliteit van leven, de inrichting van onze leefomgeving en de identiteit van Groningers. Erfgoed in Groningen zet zich daarom in voor een sterk erfgoedveld. Samen met erfgoedinstellingen, vrijwilligers, professionals én iedereen die erfgoed gebruikt of belangrijk vindt, houdt ze het erfgoed van Groningen relevant en levendig – voor nu en voor de toekomst. Wat het veld en de samenleving nodig hebben is daarbij leidend.

Zo helpt Erfgoed in Groningen instellingen, netwerken, overheden en inwoners om het verhaal van Groningen vorm te geven – een verhaal waarin gebouwen, voorwerpen, taal, gebruiken en geschiedenis samenkomen. De organisatie biedt ondersteuning en advies, maar is ook onderzoeker, uitvoerder en kennisdeler. Ze is aanjager als dat nodig is en ondersteunt waar mogelijk. Op die manier draagt ze bij aan betekenisvol en toegankelijk erfgoed in Groningen, voor iedereen.

Wat doet Erfgoed in Groningen?

Erfgoed in Groningen geeft advies aan musea en erfgoedorganisaties, organiseert bijeenkomsten en trainingen, en ondersteunt bij onderwerpen als collectiebeheer, vrijwilligersbeleid en publieksbereik. Met cursussen Gronings, lesmateriaal, publicaties, projecten voor jongeren en evenementen in het Gronings zet de organisatie zich in voor het behoud en het doorgeven van de Groninger streektaal en cultuur. Ook werkt ze aan het zichtbaar en toegankelijk maken van erfgoed, bijvoorbeeld via publieksprojecten, sociale media en (online)platforms zoals Collectie Groningen en De Verhalen van Groningen.

Erfgoed in Groningen blijft daarmee hét aanspreekpunt voor iedereen die zich bezighoudt met het erfgoed van onze provincie. Onder één naam, met dezelfde toewijding.

Pervinzioale Schriefwedstried 2025

In de Pervinzioale Schriefwedstried, dé schrijfwedstrijd in het Gronings, staat dit najaar het thema Roemte/Ruumte centraal. Aanleiding is de conferentie Rust in Ruimte, georganiseerd door Erfgoedpartners | Centrum Groninger Taal & Cultuur, op 13 november.

Tijdens de conferentie staan we stil bij het unieke karakter van het weidse Groninger landschap, maar ruimte – roemte of ruumte in het Gronings – kan ook iets anders betekenen.

Wat betaikent roemte of ruumte veur die? Woarin vindstoe roemte/ruumte? Bedenk t mor, en schrief t op!

Jury

De jury bestaat uit: Merel Weijer (zangeres/bassist van HISTER), Hedwig Sekeres (taalwetenschapper RUG) en Fré Schreiber (Groninger schrijver).

Praktische informatie

Inzenden kan de hele maand september. Priesoetlangen tijdens GRNfestival in het Kielzog op 29 november.

Bekijk voor meer informatie en spelregels de flyer!

Oktober Kindermaand 2025

Voor je het weet is het oktober: al jaren in Groningen (en Drenthe) Kindermaand. Tijdens Oktober Kindermaand openen musea in Groningen en Drenthe één of meerdere dagen gratis hun deuren voor kinderen van 4 tot 12 jaar en bieden leuke activiteiten aan om zo àl deze kinderen in onze provincies de gelegenheid te geven om in aanraking te komen met kunst en cultuur. Oktober Kindermaand wordt in Groningen georganiseerd door Erfgoedpartners | Centrum Groninger Taal & Cultuur en in Drenthe door K&C.

Tijdens Oktober Kindermaand kunnen kinderen gratis meedoen aan allerlei activiteiten op het gebied van kunst en cultuur. Ze mogen gratis bij musea naar binnen en kunnen daar bijvoorbeeld meedoen aan workshops, meelopen met spannende rondleidingen en speurtochten of theater- en dansvoorstellingen bezoeken. Het project heeft de afgelopen jaren in Groningen en Drenthe duizenden kinderen met hun ouders en grootouders in de benen voor cultuur gebracht.

Bezoekerscijfers van musea, molens, galerieën, schouwburgen en filmzalen nemen tijdens Oktobermaand Kindermaand flink toe, waarmee is bewezen dat kinderen en ouders wel degelijk te porren zijn voor een bezoek aan museum of andere culturele instelling. Door de entree en activiteiten gratis aan te bieden worden financiële drempels tijdens de actiemaand even weggenomen. Daarbij zijn ook herhalingsbezoeken bij een aantal instellingen duidelijk waarneembaar.

Aanmelden

Instellingen kunnen meedoen door één of meerdere kinderactiviteiten aan te bieden in de weekenden van oktober. Aan ouders en andere begeleiders mag entreegeld worden gevraagd, maar er kan ook voor gekozen worden om hen vrij entree te verlenen.

Rond half september is het volledige programma bekend. In de loop van de volgende maanden informeren wij u over de voortgang van Oktober Kindermaand en over de Burgemeestersactie, die de officiële start van het project markeert.

Meld uw activiteit aan via dit formulier