Op 1 oktober startte de Maand van de Geschiedenis, het grootste geschiedenisevenement van Nederland. In oktober ontdek je gisteren om vandaag te begrijpen. Ook in Groningen organiseren diverse culturele instellingen activiteiten rondom het actuele thema van dit jaar: Opstand. Een greep uit het programma.

Opstand tegen stamppot
Melkfabriek Garmerwolde vertelt over de lokale zuivelgeschiedenis en laat de bezoeker kennis maken met eten van vroeger en nu. Voelen, proeven, ruiken, zien en horen. Er is een permanente tentoonstelling. Daarnaast organiseert het museum uiteenlopende activiteiten die gaan over de eigen eetcultuur en herinneringen aan het eten van vroeger en de ervaringen van nu.

Lezing door Carolina Verhoeven over de historische ontwikkeling van ons eten. Niet alleen aardappels-groente-vlees. Maar ook de smaken en geuren van buitenlanden komen steeds meer op tafel. Hoe komt ‘t toch dat we naast de stamppot steeds meer ‘over de grens’ eten? En is dat nieuw of is het van alle tijden? En hoe smaakt die keuken van vroeger dan? Vragen die in de lezing aan de orde komen. 12 oktober, 19.00-22.00 uur
maandvandegeschiedenis.nl/opstand-tegen-stamppot

Boomopstand in Museum Wierdenland
Museum Wierdenland in Ezinge vertelt over het leven in het terpen- en wierdengebied in de prehistorie, ongeveer vanaf 600 v. C. tot en met de vroege middeleeuwen. Over opstand is alleen erg weinig bekend… Kwamen de wierdenbewoners in opstand tegen de Vikingen en de Romeinen? Of dreven ze gewoon vreedzaam handel met hen. Van Dale geeft gelukkig een tweede betekenis aan het woord ‘opstand’: ‘de staande bomen’. Hier is wel veel interessants te vertellen! De opstand van bomen in het gebied was namelijk erg klein. Er groeiden maar enkele soorten bomen in de hele regio en dan nog voornamelijk de vlier en soms wat hazelaar en appel. De zilte grond was blijkbaar niet heel geschikt voor bomen.

Vlierefluiten
Het hout van de vlier is gemakkelijk te bewerken en geschikt voor het maken van kleine voorwerpen zoals lepels, kralen en fluitjes. Op zondag 21 oktober om 14.00 uur gaan we aan de slag met de vlier. Voor kinderen vanaf 3 jaar zijn er verschillende activiteiten zoals lepels of fluitjes maken van vlierenhout, kralen (gemaakt van vlierenhout) rijgen, mini huisje maken met takjes van de vlier. Daarnaast is er natuurlijke vlierlimonade. Ook is er een kleine expositie over de Hout Opstand en de vlier te zien in het museum. 21 oktober, 14:00 – 16:00 uur
maandvandegeschiedenis.nl/boomopstand

Menkemaborg, Op stand en opstandig
In de achttiende eeuw was het leven op stand een rustige tijd..of toch niet? Ongetwijfeld is er rond en om de Menkemaborg in vroege eeuwen gevochten. Uit de bewaard gebleven brieven in het grote archief van de familie Alberda van Menkema en Dijksterhuis zijn een paar ‘opstandjes’ te halen.

De Menkemaborg kent een lange bouwgeschiedenis met diverse bewoners tot in 1682 Mello Alberda het landgoed koopt. Zijn jongste zoon Unico Allard erft in 1699 de Menkemaborg. Hij huwt in 1701 met Everdina Cornera van Berum en zij gaan de borg ingrijpend verbouwen en verfraaien. Ook de tuin is onderdeel van de barokke uitstraling, en beide zijn vandaag de dag nog te zien. Unico Allard overlijdt in 1714 en Everdina Cornera is een jonge weduwe met twee dochtertjes. De oudste trouwt in 1725 met haar neef, Gerhard Alberda van Dijksterhuis. De jongste huwt in 1733 met Jean Francois Graaf Von Wartensleben. Hij is opstandig en zorgt voor een paar
‘opstandjes’ . Daarover meer tijdens de Maand van de Geschiedenis.

In de junior-audiotour maken de kinderen van nu een spannende tocht terug in de 18de eeuw. Gerhard en Susanna Alberda en de meid Fieke vertellen hoe het is om te wonen en te werken in de Menkemaborg. 2-31 oktober, 10:00-16:00 uur
maandvandegeschiedenis.nl/menkemaborg-op-stand-en-opstandig

Fietsen langs de Tachtigjarige Oorlog
Van de Nederlandse Opstand of Tachtigjarige Oorlog zijn in Groningen nog genoeg overblijfselen te vinden. Leer meer over de Schansenkrijg tegen de Spaanse overheersing met een viertal fietsroutes door het Westerkwartier tot aan het Lauwersmeer en de grenzen met Drenthe en Friesland. De routes zijn online te downloaden, folders met historische informatie worden uitgegeven bij diverse pleisterplaatsen. Vanaf Noordhorn of Leek langs diverse locaties, 1 t/m 31 oktober.
maandvandegeschiedenis.nl/fietsen80jarigeoorlog

Dag van de Groninger Geschiedenis
Elk jaar in oktober organiseren verschillende historische organisaties in Groningen de Dag van de Groningse Geschiedenis, met tal van activiteiten door de hele stad. Er is een informatie- en boekenmarkt, er is muziek, er zijn rondleidingen en stadswandelingen, lezingen, voorstellingen, tentoonstellingen en nog veel meer. Dit jaar natuurlijk onder de vlag van het thema Opstand: van de Provobeweging tot aardbevingsproblematiek. Diverse locaties in Groningen, 13 oktober 11.00-17.00 uur.
maandvandegeschiedenis.nl/dgg2018

De complete agenda is te bekijken op: maandvandegeschiedenis.nl/agenda. Selecteer op provincie in de linker-marge voor het complete provinciale aanbod.

Organisatie
Het Nederlands Openluchtmuseum organiseert in oktober 2018 voor de zevende maal de Maand van de Geschiedenis, die haar vijftiende editie beleeft. De Nacht van de Geschiedenis wordt georganiseerd door het Rijksmuseum. Het Fonds voor Cultuurparticipatie is investeerder van de Maand van de Geschiedenis. Samen met meer dan 40 partnerorganisaties en meer dan 1000 culturele instellingen, waaronder boekhandels en bibliotheken, brengt de Maand van de Geschiedenis elk jaar in oktober geschiedenis dichterbij dan ooit. Erfgoedpartners is voor Groningen het aanspreekpunt.