Activiteiten

Workshop: (Hoe) maakt onderzoek erfgoed democratischer?

Op donderdag 26 juni brengt het Netwerk Levend Erfgoed in samenwerking met het lectoraat Cultureel Erfgoed van de Reinwardt Academie en de Route Levend Verleden van de Nationale Wetenschapsagenda onderzoekers, erfgoedprofessionals en maatschappelijke initiatiefnemers samen in Groningen voor een interactieve werkbijeenkomst over de toekomst van erfgoedonderzoek.

Deze dag staat in het teken van democratisering van onderzoek, wederkerigheid in samenwerking en het verbreden van wie meedoet én wie bepaalt wat onderzocht wordt. In deze workshop brengen we perspectieven samen van onderzoekers en erfgoedinitiatieven, en verkennen we hoe deze kennispraktijken aansluiten op actuele ontwikkelingen en agenda’s in de kennisketen.

Voor wie: Onderzoekers (MBO/HBO/Universiteiten), beleidsmakers (gemeente, provincie, rijk), erfgoedorganisaties, maatschappelijke initiatiefnemers, makers en vertegenwoordigers van (toekomstige) erfgoedgemeenschappen.

Netwerkdag Warffum

Op vrijdag 27 juni organiseert het Netwerk Levend Erfgoed een inspirerende netwerkdag in Warffum, rond de vraag hoe jongere generaties betrokken raken – en blijven – bij erfgoedinitiatieven. We gaan samen op zoek naar voorbeelden waarin oude tradities succesvol worden vernieuwd, of waarin jongeren zélf nieuw erfgoed maken: digitaal, lokaal, creatief en onverwacht.

In een tijd waarin vrijwilligerswerk verandert, erfgoedpraktijken zich verplaatsen naar online ruimtes en de leefwereld van jongeren verschilt van gevestigde structuren, zoeken we naar manieren om bruggen te slaan. Niet alleen door erfgoed te bewaren, maar door het in vertrouwen over te dragen, open te stellen en samen opnieuw vorm te geven. Oproep: heb jij een praktijkvoorbeeld of uitdaging Lever een casus aan en denk mee!

Voor wie: erfgoeddragers, erfgoedmakers, professionele en informele erfgoedorganisaties, overheden, initiatiefnemers, onderzoekers en maatschappelijke organisaties.

Over Netwerk Levend Erfgoed

Het Netwerk Levend Erfgoed brengt (professionele en informele) organisaties, overheden, erfgoedgemeenschappen, initiatiefnemers en makers samen om gezamenlijke doelen te bereiken. Of je nu een culturele instelling, overheidsinstantie of een lokale erfgoedgemeenschap/initiatiefnemer bent, jouw expertise is waardevol. Als deelnemer word je onderdeel van een dynamisch platform waar kennis, middelen en invloed worden gedeeld. Dit vergroot niet alleen jouw zichtbaarheid en erkenning binnen het erfgoedveld, maar versterkt ook je stem in het vormgeven van beleid .

Binnen het netwerk werken professionals, overheden, organisaties en gemeenschappen op gelijkwaardige wijze samen. Deze samenwerkingen maken het mogelijk om doelen te bereiken die individueel buiten bereik zouden liggen. Door elkaars krachten te bundelen, vergroot je jouw slagkracht en impact. Het netwerk erkent en waardeert ieders bijdrage als een essentieel onderdeel van het erfgoedlandschap, waardoor jouw werk zichtbaarder en krachtiger wordt.

Webinarreeks ‘Collectie in Bewaring’

In 2025 organiseren verschillende provinciale erfgoedhuizen, de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, restauratoren en andere (ervarings)deskundigen de webinarreeks ‘Collectie in Bewaring’. Aan het eind van de reeks heeft uw organisatie de handvaten om goed voorbereid erfgoed te beschermen. De webinars zijn interessant voor iedereen die een collectie (heemkunde, museum, archief, etc.) beheert in Nederland of in de Overzeese gebieden. Zowel vrijwilligers, beroepskrachten als privé-eigenaren.

Webinar 3 Risicoanalyse voor je collectie

De webinar begint met een introductie over risicomanagement. Wat is risicomanagement en wat is een risicoanalyse? Daarna worden de stappen van het risicomanagementproces uitgelegd. Aan de hand van een casestudie doorlopen de deelnemers de stappen van context en waardering via identificatie en analyse van risico’s tot prioriteiten en mogelijkheden om risico’s te verkleinen. Al doende maakt u kennis met de methodiek en wordt de drempel om risicoanalyse in de eigen organisatie toe te passen verlaagd.

Bij deze webinar is het de bedoeling dat u met twee mensen uit uw organisatie (achter één pc/laptop/tablet) deelneemt.

Praktische informatie

• Datum en tijden: 22 mei 2025, 14:00-16:00 uur (inloop 13:50 uur)
• Duur: 90 tot 120 minuten
• Doelgroep: Iedereen die een collectie (heemkunde, museum, archief, etc.) beheert in Nederland of in de Overzeese gebieden. Zowel vrijwilligers, beroepskrachten als privé-eigenaren.
• De webinar biedt praktische kennis over het identificeren van risico’s voor uw collectie en het opstellen van een risicoanalyse.
• Klik hier om naar het aanmeldformulier te gaan.
• Hebt u al een vraag over het onderwerp van deze webinar? Laat uw vraag dan vóór 18 april achter in het aanmeldformulier. Mogelijk verwerkt de organisatie dan uw vraag in de presentatie.

In de laatste twee webinars komen de volgende onderwerpen aan bod:

• Webinar 4 Risicoanalyse voor je organisatie: najaar 2025 (datum volgt)
• Webinar 5 Het collectiehulpverleningsplan: najaar 2025 (datum volgt)

Op donderdag 13 november van 12:30 tot 18:00 uur vindt de conferentie Rust in Ruimte plaats.

De eindeloze horizon, het weidse uitzicht dat zo nu en dan wordt onderbroken door karakteristieke gebouwen: zoals oude kerken en huizen, herenboerderijen en molens. Op een goede dag wordt het gehoor geprikkeld door alleen het kwetteren van vogels en het ruisen van de wind en de zee. Deze eigenschappen zijn geliefd bij de inwoners van de provincie zelf, en bij toeristen uit het hele land. Het zijn unieke eigenschappen van onze provincie: rust in ruimte.

De rust en ruimte staan echter onder druk: door onder meer industrialisatie, schaalvergroting en de energietransitie. Tijdens deze conferentie staan we hierbij stil en denken we na over hoe het dan wél moet. Kunnen we de provincie zo inrichten dat er ruimte is voor (industriële) vooruitgang, zonder dat dit de unieke eigenschappen van het landschap aantast? We nodigen beleidsmakers en bewoners uit om mee te denken over deze vraagstukken.

Sprekers

Een aantal sprekers werpt hun licht op diverse aspecten van het fenomeen ‘rust in ruimte’, en er is ruimte voor eigen inbreng en dialoog. De conferentie is, zo hopen we, een startpunt voor een brede maatschappelijke discussie met als doel het behouden van de unieke eigenschappen van de provincie Groningen.

Maarten Zwiers is onderzoeker aan de Rijksuniversiteit Groningen en houdt zich onder meer bezig met de regionale identiteit. Tijdens deze conferentie spreekt hij over stilte en geluid. Bij rust denken we aan stilte, maar er het is eigenlijk nooit helemaal stil.

Hiska Ubels is een inwoner van Groningen met liefde voor haar woonomgeving. Zij vertelt hoe zij als inwoner strijdt voor het behoud van het landschap. Daarbij heeft ze belangrijke medestanders gevonden, maar voor overheden blijft het moeilijk de waarde van het culturele kapitaal te zien wat we hier in handen hebben.

Enno Zuidema is regiobouwmeester aardbevingsgebied Groningen. Hij gaat in op de vraag wat we uit het verleden willen behouden en hoe we vorm geven aan de toekomst. Hoe behouden we wat waardevol is en geven we oude monumenten een nieuwe bestemming?

Bert Roona is omgevingsmanager bij Groninger Seaports en gaat in op de vraag hoe je economische ontwikkelingen combineert met een prettige leefomgeving. Als omgevingsmanager weegt hij voortdurend de belangen van industriële ontwikkelingen af tegen de belangen van de bewoners, voor wie kwaliteit van leven en duurzaamheid belangrijk zijn.

Het Groen Erfgoedcafé 2025 strijkt dit jaar neer op en rondom de boerderij Hoogheem in Nieuwolda.

Alles ademt historie op deze boerenplaats uit 1771. Eigenaren Karin en Ronny Sauselé-Bakker vertellen u over de monumentale geschiedenis van Hoogheem en leiden u rond door de boerderij met zijn gerestaureerde kamers en authentieke elementen in de historische schuur.

Buiten wachten u twee prachtige slingertuinen bij de naastgelegen villa’s. Stieneke van der Wal, adviseur Groen Erfgoed Groningen van de Tuinenstichting, vertelt in haar lezing over de stijlkenmerken, het ontstaan en de ontwikkelingen van de Groninger slingertuinen.

Programma

13.00 uur inloop met koffie en thee, welkom door Roeli Broekhuis (directeur Erfgoedpartners)

13.35 uur presentatie boerderij Hoogheem: Karin en Ronny Sauselé-Bakker

14.05 uur presentatie slingertuinen: Stieneke van der Wal

Pauze

15.00 uur rondleidingen

16.30 uur afsluiting met borrel

Erfgoed verweven in je lessen maakt onderwijs spannend en betekenisvol voor je leerlingen. Erfgoedonderwijs prikkelt zintuigelijk leren, doet een beroep op de verbeelding, legt verbindingen tussen verschillende vakgebieden en stimuleert een nieuwsgierige en onderzoekende houding. Dat geldt voor jong en oud. Erfgoed vinden is niet moeilijk. In ieder dorp, in iedere buurt, wijk of stad zijn voorbeelden voor handen.

In het najaar starten nieuwe cursussen Gronings. Binnenkort treft u hier meer informatie over de cursussen.

Deelnemen

De kosten bedragen E200,00 euro voor tien lessen van anderhalf uur. De kosten zijn inclusief lesmateriaal.

Platform Drentse Musea en Erfgoedpartners organiseren de training professionele video’s maken met de smartphone. Zowel het filmen, monteren en online plaatsen van een video kan allemaal met de telefoon.

Video is een geschikt medium om een boodschap te communiceren naar je doelgroep. Ze kunnen worden geplaatst op de website, het YouTube-kanaal en/of de sociale media van je organisatie. Dankzij smartphones met steeds betere camera’s is het niet altijd nodig om een dure cameraploeg in te huren om een mooie video te maken, maar kunnen organisaties dit ook zelf doen. Het is goedkoper en zet je aan het denken over wat je nu echt wilt communiceren naar je doelgroep.

Tijdens deze trainingsdag leer je hoe je een professionele video kan maken met je eigen smartphone. Aan het eind van de training kun je een eenvoudige video maken, met mooie shots en rechtenvrije muziek.

Platform Drentse Musea en Erfgoedpartners organiseren de training professionele video’s maken met de smartphone. Deze workshop is toegankelijk voor mensen die een basisworkshop filmen met de smartphone hebben gevolgd en/of al ervaren zijn met het maken van video’s met de smartphone. Bij deze training zit het boek “Professionele video’s maken met je smartphone” inbegrepen. 

Op 14 en 15 juni vindt het Groninger Molenweekend plaats. Op deze dagen zijn heel veel molens in Groningen geopend voor publiek en bij de juiste omstandigheden zullen de molens ook draaien. Ook organiseren diverse molens activiteiten.

Binnenkort treft u meer informatie over het Groninger Molenweekend op deze pagina.

In het najaar gaat de lezingenreeks ‘Rood op het Pluche’ van start. De lezingen worden georganiseerd door de provincie Groningen in samenwerking met Erfgoedpartners | Centrum Groninger taal & cultuur en de Rijksuniversiteit Groningen ter gelegenheid van de publicatie van het boek Voortgang & Tegenwind. 200 jaar Provinciaal Bestuur in Groningen. In het boek en in de lezingen worden niet alleen de grote bestuurlijke vraagstukken belicht, maar ook de markante figuren die deze geschiedenis hebben vormgegeven, van commissarissen en gedeputeerden tot charismatische volksleiders.

Opkomst en ondergang van de ‘rode regenten’ in Groningen

De eerste lezing heeft als onderwerp de ‘rode regenten’ in Groningen. Uit de lezing van Stefan Couperus:

“Alle boeren alhier kunnen voor mijn part aan de boomen opgehangen worden,” brieste de ‘rode dominee’ Ferdinand Domela Nieuwenhuis tijdens een bezoek aan Loppersum in 1911. Jan Schaper, de eerste socialist in de Groninger Provinciale Staten, zag overal een “kapitalistische adder” onder het gras bij de landadel en industriëlen. En toen socialistisch agitator Eltjo Rugge in 1918 voor een volle zaal de revolutie uitriep, leek de rode opmars in Groningen niet te stuiten.

Maar het liep anders.

In plaats van barricades, lonkte het pluche. Al snel namen respectabele en welgestelde socialisten hun plaats in het provinciaal bestuur. De eerste rode gedeputeerde was Bert Mansholt, telg uit een geslacht van herenboeren. Geruisloos landde het socialisme op het Martinikerkhof. Zo begon het tijdperk van de ‘rode regenten’ – dynastieën die decennialang de macht in handen hielden in Groningen. Tot de kiezer er in 2015 genoeg van had,

(Citaten uit Broersma et al., Voortgang en tegenwind. 200 jaar Provinciaal Bestuur in Groningen (Groningen, 2025) 136 en 144)

Sprekers

Stefan Couperus, politiek historicus aan de Rijksuniversiteit Groningen
Wiek van Gemert, historicus en politiek wetenschapper

Praktische informatie

Binnenkort kan u tickets reserveren

+

Op 13 mei van 10:00 – 12:00 uur vindt een platform Borgen plaats in de Menkemaborg.

Agenda

• Verslag vorige platform. Naar aanleiding van het verslag worden eventueel ontwikkelingen gedeeld over met de provincie besproken punten.
• Hoe presenteer je je historische huis aan je publiek? Ethische dilemma’s, beleving, perspectiefkeuze, door Afiena van Ijken
• Signaleringsronde langs de deelnemers

Streektaal in erfgoedonderwijs

Streektaal is een belangrijk onderdeel van onze regionale cultuur. Het verbindt mensen en draagt bij aan een gevoel van thuis. Toch neemt het aantal Groningers dat Gronings spreekt af; steeds minder ouders geven de taal door aan hun kinderen.

Om de streektaal levend te houden is zichtbaarheid en gebruik in het dagelijks leven belangrijk. Ook het onderwijs kan hier een rol in spelen. Binnen erfgoedonderwijs liggen prachtige kansen om het Gronings op een natuurlijke manier te verweven in bezoeklessen. Bijvoorbeeld via verhalen, opdrachten en werkvormen.

Tijdens dit platform educatie verkennen we hoe streektaal en erfgoedonderwijs elkaar kunnen versterken. Ook gaan we in op de aansluiting bij de kerndoelen van het basisonderwijs.

Programma

Het volledige programma wordt begin juni bekendgemaakt.

Praktische informatie

• Datum 26 juni 2025
• Tijd 14:00 – 16:00
• Locatie Berlagehuis, Usquert
• Doelgroep medewerkers erfgoedinstellingen, verhalenvertellers, molenaars, molengidsen, cultuurcoaches, erfgoeddocenten
• Aanmelden via info@erfgoedpartners.nl

In verband met de catering horen we graag met hoeveel personen u aanwezig bent.

Op 12 juni van 10:00 – 12:00 vindt het Platform Streektaal plaats. Het platform is bedoeld voor organisaties en individuen die zich bezighouden met de Groninger taal en deze op die manier in stand helpen houden.

Doel van het Platform Streektaal

Tijdens de platformbijeenkomsten bespreken we hoe de deelnemers elkaar kunnen versterken door samen op te trekken in de organisatie van activiteiten, publicaties en educatie. Ook informeren de deelnemers elkaar over activiteiten die bij hen de komende tijd op het programma staan.

Wilt u deelnemen aan het Platform Streektaal? Neem dan contact met ons op via info@cgtc.nl.

Praktische informatie

Datum: 12 juni 2025

Tijd: 10:00 – 12:00