|
Column
|
Digitaal verbonden
“Moeten we nog tijd en geld besteden aan digitalisering?” Deze vraag werd mij laatst gesteld omdat ik in aanloop van de cultuurnota ervoor heb gepleit om ook de komende jaren geld voor digitalisering beschikbaar te houden. “Hoeveel apps hebben we nodig?” Het antwoord daarop moest ik schuldig blijven, want dat is aan de musea, toeristische en andere bedrijven die apps en routes willen ontwikkelen. De markt bepaalt immers hoeveel apps, websites, folders, catalogi en boeken we nodig hebben. Het gaat mij om de digitale beschikbaarheid van gegevens van objecten in de Groningse musea, archieven, monumenten en over taal en gebruiken. Als erfgoedinstelling heb je de plicht om te inventariseren en te presenteren wat je bewaart en daarover te schrijven en te vertellen. Vroeger gebeurde dat op papier vooral door en voor deskundigen en goed ingevoerde amateurs, maar in de huidige samenleving met aandacht voor burgerparticipatie en digitale beschikbaarheid, is het belangrijk dat collecties digitaal zichtbaar zijn. Dat heeft veel voeten in de aarde, want je hebt voorzieningen nodig en geschoolde medewerkers die weten aan welke digitale standaarden je moet houden om vindbaar te zijn. Dat betekent soms bijscholing of een zoektocht naar extra medewerkers.
Vooral binnen de archieven is het steeds meer gebruikelijk om voor omvangrijke projecten speciale vrijwilligers te vragen, zoals bijvoorbeeld gebeurde rondom de kroniek van Thomas von Seerath waarin hij de Kerstvloed van 1717 beschrijft. Beginnen met digitaliseren betekent ook nadenken over de mensen die met de gegevens willen werken, zodat het gedigitaliseerde materiaal gebruikt kan gaan worden in bijvoorbeeld apps, maar ook door leraren, journalisten en mensen die onderzoek doen. Als dat gebeurt, is de cirkel rond en zijn samenleving en erfgoedinstellingen daadwerkelijk met elkaar verbonden.
|
Roeli Broekhuis
|
|
|
|
|
|
|
Werkbezoek/Kijkje in de keuken bij het Kolleksjesintrum Fryslân
26 november 2019
Tijdens dit werkbezoek geven medewerkers van het Kolleksjesintrum een rondleiding door het gebouw en vertellen zij over de bijzondere uitgangspunten van het depot, zoals klimaatbeheersing zonder dure en ingewikkelde apparatuur, groene muren en daken, maar ook over de praktische samenwerking van de vijf musea die dit gebouw samen exploiteren. Het werkbezoek is bedoeld voor (collectie-)medewerkers en -vrijwilligers van erfgoedinstellingen.
Er hebben zich momenteel 19 personen aangemeld. Er is nog plaats voor 11 deelnemers. |
Praktische informatie
Locatie: Kolleksjesintrum Fryslân, Freark Damwei 2, Leeuwarden
Datum en tijd: dinsdag 26 november, 13:30 -16:00 uur
Kosten: € 15,- voor aangeslotenen, € 30,- voor andere belangstellenden
Beeld: exterieur Kolleksjesintrum Fryslân |
|
|
|
|
Het geheim van de bodem; archeologielezing Jos Schouwenaars, adviseur waterbeheer in moerassige veengebieden
‘Rumoer om moerassen’
De eerste lezing in de serie van vier archeologielezingen die Erfgoedpartners in samenwerking met erfgoedinstellingen dit najaar/winter aanbiedt is op 27 november in het Veenkoloniaal Museum in Veendam. Spreker is Jos Schouwenaars.
Jos Schouwenaars is betrokken bij de advisering over het waterbeheer in moerassige veengebieden. Na zijn eerste voorzichtige stappen in de nog natte restanten van het ooit zo uitgestrekte veengebied De Peel, kreeg hij de kans om in andere landen nog intacte veengebieden te bezoeken. Zo heeft hij in Ierse, Engelse en Duitse venen kunnen rondlopen en, na het verdwijnen van het IJzeren Gordijn, in het veen van de Baltische Landen. Nog later kreeg hij kans om het uitgestrekte Siberische veen in te gaan.
Tijdens de lezing zal Jos Schouwenaars onder andere ingaan op het oorspronkelijke gebruik van het veen voor jacht, visvangst en bouwmaterialen en de weerstand die er bestond, en nog steeds bestaat, als nieuwkomers die gebieden |
beïnvloeden. Hoe zat dat met de ontginning van het Bourtanger Moor? Ook toen zagen jagers en vissers vangstgebieden verdwijnen.
Voordat de turfgravers kwamen, maakten omwonenden al duizenden jaren gebruik van het veengebied. Ook nu is er protest tegen het verdwijnen van veengebieden. Het klinkt misschien ver van uw bed, maar de vloeibare handzeep die u gebruikt, heeft door de aanleg van enorme palmolieplantages in veengebieden in Maleisië ook invloed op de kustmoerassen die door deze grootschalige teelt verdrogen.
Locatie: Veenkoloniaal Museum Veendam
Aanvang: 20:00 uur met inloop vanaf 19:30 uur
Toegang is gratis
Aanmelden is noodzakelijk.
Beeld: bij lezing over veen |
|
|
|
|
Oktober Kindermaand
Evaluatie 2019
De eerste evaluatieresultaten van Oktober Kindermaand zijn veelbelovend. De activiteiten van de deelnemende instellingen lijken goed bezocht te zijn door zowel kinderen als ouders.
Voor de Fraeylemaborg in Slochteren was deze Oktober Kindermaand zeker succesvol. Zondag 6 oktober bij de activiteit molenwandeling: 16 deelnemers; zondag 13 oktober bij de activiteit glas schilderen: 50 deelnemers; zondag 20 oktober bij de kabouter- en paddenstoelentocht: 1250 deelnemers en zondag 27 oktober bij het pannenkoeken-bakken: 175 deelnemers. Daarnaast hebben nog 53 kinderen de speurtocht gedaan in de borg.
Op 5 en 12 oktober konden kinderen terecht in de ‘escape room’ van |
MOW-Museum De Oude Wolden in Bellingwolde. De vaste zaal met werk van Lodewijk Bruckman was in een escaperoom veranderd, waar kinderen een code moesten vinden om uit te kunnen ontsnappen.
Daarnaast konden kinderen iedere dag in oktober een nieuwe, speciale kinderroute door het museum volgen. Het museum ontving 36 kinderen, meer dan ze hadden verwacht.
Heeft u uw evaluatie nog niet ingevuld? Dat kan via onderstaande knop.
Beeld: Fraeylemaborg |
|
|
|
|
Museummagazine 2019-2020
De redactie van het Museummagazine bereidt momenteel de editie 2020 voor. Publicatie wordt rond 1 april, als veel musea weer geopend zijn, verwacht. De musea zijn hierover al geïnformeerd. Is uw museum niet benaderd voor deelname aan dit succesvolle publieksblad maar wilt u wel graag meedoen, dan kunt u hierover contact opnemen met Erfgoedpartners.
Wij kunnen ons voorstellen dat uw museum inmiddels door de voorraad magazines 2019 heen is, maar dat u |
nog wel graag exemplaren zou willen hebben voor bijvoorbeeld uw museumwinkel. U kunt nieuwe exemplaren bestellen aan de hand van het bestelformulier Museummagazine 2019-2020. Het maximum aantal exemplaren dat per post kan worden opgestuurd is 125. Natuurlijk kunt u ook langskomen. Wilt u ons dan vooraf laten weten dat u komt en hoeveel exemplaren u wilt meenemen?
Beeld: omslag Museummagazine 2019-2020 |
|
|
|
|
Ladies Night: vrouwen en orgels
Donderdag 21 november 2019
Het zal u niet zijn ontgaan dat 2019 in het teken stond van 100 jaar Vrouwenkiesrecht en van de herdenking van de 300ste sterfdag van orgelbouwer en topondernemer Schnitger. Omdat vrouwen binnen de orgelwereld een zeldzaamheid zijn, worden op 21 november als een soort uitsmijter van de Orgelzomer 2019, deze werelden verbonden.
Victorine de Graaf, commercieel directeur bij Van Wijnen, houdt een lezing met als titel: Met beide benen op de grond kom je geen stap vooruit. De organistes Gerrie
|
Meijers en Janny de Vries bespelen de orgels van de Martinikerk en vertellen over hun werk. Natuurlijk is er tijd voor eten en netwerken.
Datum: 21 november 2019
Plaats: Martinikerk Groningen
Tijd: 17:30 – 20:00 uur
Toegang: € 15,- per persoon
Voor meer informatie en aanmelden:
Beeld: affiche Ladiesnight |
|
|
|
|
Gezocht: nieuwe (onbezoldigde) directeur en bestuursvoorzitter
| Het bestuur van de Stichting Nationaal Busmuseum te Hoogezand zoekt, vanwege het vertrek eind dit jaar van de huidige directeur van het museum, een nieuwe (onbezoldigde) directeur. Ook is er plaats voor een nieuwe bestuursvoorzitter (ter completering van het bestuur door een opengevallen plaats). Voor beide functies is een profielschets opgemaakt. |
Profielschets museumdirecteur
Profielschets bestuursvoorzitter
Geïnteresseerd? Neem dan contact op met Erfgoedpartners voor meer informatie.
Beeld: hal met autobussen; foto: Herman Bink |
|
|
|
|
Drents Museumcongres
18 november bij het Hunebedcentrum in Borger
Thema: Museum voor iedereen, een praktische kennisdag over de toegankelijkheid van musea, hun tentoonstellingen en website.
Tijdens het congres wordt gekeken hoe musea/organisaties nog meer mensen zich welkom kunnen laten voelen.
Programma
In de ochtend is er een plenair programma en in de middag kunt u kiezen tussen verschillende workshops. De dag wordt afgesloten met een borrel. ’s Ochtends wordt de website drentsemusea.nl gelanceerd door gedeputeerde Henk Jumelet en de webbouwers van Python United. Daarna spreekt Albert Kool, educatief medewerker van het Drents Museum over inclusiviteit in het Drents Museum. Na zijn lezing is er een interactief moment.
’s Middags kan er gekozen worden uit vier workshops:
|
- Doven en het ‘horende’ museum
- De Zonnebloem-gastvrijheid en toegankelijkheid
- Alle bezoekers een eigen verhaal
- Een starterstoolkit voor een toegankelijk museum.
Rond 15:45 uur wordt het plenaire deel afgesloten.
Aanmelden
Wilt u ook aanwezig zijn bij deze inspirerende dag? De prijs van een ticket is
€ 15,-. Voor eventuele vragen over de tickets kunt u contact opnemen met Iris Bierenbroodspot, de coördinator van het Platform Drentse Musea, per mail of via 06-14748140.
Beeld: exterieur Hunebedcentrum Borger |
|
|
|
|
Week van het Digitaal Erfgoed
25 tot en met 30 november
In het kader van het Netwerk Digitaal Erfgoed wordt van 25 tot en met 30 november voor de derde keer de Week van het Digitaal Erfgoed gehouden. Anders dan bij bijvoorbeeld de Maand van de geschiedenis is de week van het digitaal erfgoed op instellingen gericht en niet op het grote publiek.
De week opent op maandag 25 november in Zutphen met een praktische en interactieve dag waarin deelnemers kansen en mogelijkheden krijgen aangereikt door collega-instellingen om het digitaal erfgoed beter zichtbaar, houdbaar en bruikbaar te maken. Digitaal fit in het netwerk
Iedereen is welkom: erfgoedprofessionals (zowel betaald als vrijwillig) uit het hele land en uit alle sectoren. Ook voor kleinere instellingen is dit een mooie gelegenheid om aan te haken bij het netwerk. Deelname is kosteloos.
Op vrijdag 29 november wordt in Radio Kootwijk het symposium Publieke Informatie Infrastructuur gehouden. Publieke Informatie Infrastructuur. CLARIAH en het Netwerk Digitaal Erfgoed zetten in |
op brede samenwerking rondom publieke, digitale infrastructuren. Maar kunnen we de rol van onze organisaties duidelijker definiëren op basis van het recente Europese visiedocument Shared Digital Europe? En op welke manier kunnen we deze rol vormgeven op het gebied van beleid, technologie, organisatie en financiering om een publieke infrastructuur ook in de toekomst te borgen? Tijdens het symposium gaan we in op deze vragen.
Vrijdag 29 november/ zaterdag 30 november in Radio Kootwijk HackaLOD 2019. De HackaLOD 2019 is de culturele Linked Open Data hackathon. Kunst en cultuur, theater en muziek, digitaal en analoog gaan samen met hackers door de nacht, op zoek naar creatieve digitale toepassingen. Voor programmeurs, ontwikkelaars, data analisten, data journalisten, UX-designers en iedereen die met data nieuwe toepassingen kan en wil gaan maken.
Voor meer informatie: Week van het Digitaal Erfgoed
Beeld: week van het digitaal erfgoed |
|
|
|
|
Collectie Groningen uitgelicht
Het raadsel van het doksaal, Donatuskerk Leermens: Stichting Oude
Groninger Kerken
De Donatuskerk in Leermens staat op een van de hoogste wierden van de provincie Groningen. Dit maakt het tot een echte blikvanger in het landschap. De Donatuskerk is een middeleeuwse kerk: rond 1050 is begonnen met de bouw. In de kerk zijn zowel romaanse, laat-romaanse als gotische elementen te herkennen. Ook is er zowel tufsteen als baksteen gebruikt.
De kerk is oorspronkelijk gewijd aan de heilige Sint Donatus, bisschop van Reims en patroon van Leermens. In de kerk zijn verschillende schilderingen te zien, zoals de schilderingen van Sint Sebastiaan uit 1400-1450. De preekstoel van de Donatuskerk komt uit de zeventiende eeuw. Onder dit meubel zit een luik naar de kelder. Deze werd in de Tweede Wereldoorlog gebruikt als schuilplek voor onderduikers.
De bouwgeschiedenis is zichtbaar in de zijmuren van tufsteen, het dwarsschip van kloostermoppen in combinatie met hergebruikte tufsteen en het dertiende-eeuwse bakstenen |
koor. Van het stenen doksaal (een houten of stenen wand die in een kerk het schip scheidt van het priesterkoor) in de kerk van Leermens bleef weliswaar slechts een klein gedeelte bewaard, maar wel betreft dit het oudste doksaalrestant in het hele gebied rond de Eemsmonding. Het wordt gedateerd omstreeks het midden van de dertiende eeuw, korte tijd na de bouw van het laat-romaanse koor.
Het is niet bekend waarom een kleine dorpskerk als die van Leermens al zo vroeg een stenen koorafscheiding kreeg, in een tijd waarin vooral grote kloosterkerken een dergelijk doksaal kregen. Mogelijk had de kerk een speciale status door de aanwezigheid van bijzondere relieken? Van de vijf bogen bleef slechts één overeind.
Klik voor meer informatie en beeldmateriaal op de foto of kijk op de website van Collectie Groningen.
Tekst: Fred Ootjers
Foto: Anton Tiktak, Arte del Norte |
|
|
|
