Bekijk nieuwsbrief in uw browser
alt_textalt_text

ERFGOEDLOPER

Nieuws van Centrum Groninger Taal & Cultuur en Erfgoedpartners

nummer 323 | 09/05/2025

list

In dit  nummer

Beeld header:
ergens in Noord-Groningen
Beeld: Paul Meek
  • Erfgoedruimte Groningen: digitale ontsluiting voor de toekomst
  • Workshop filmen met je smartphone 
  • Platform educatie
  • Erfgoededucatie uitgelicht: Voedsel & Industrie
  • Dag van het Kasteel 2025
  • Erfgoedsymposium Erfgoed en de gemeenteraadsverkiezingen
  • Erfgoedvrijwilliger verdieping: Oral History
  • Collectie Groningen uitgelicht
column-icon

Column 

De kracht van de polder

Vandaag hadden we ons eerste overleg over een gezamenlijke molenvisie. Vanuit het platform moleneigenaren kwam de wens naar voren om een visie te schrijven over de staat van onze molens, over de vakmensen die ze laten draaien en over de manier waarop deze instrumenten bij onze geschiedenis horen en daarmee van toeristisch belang zijn. Het initiatief kwam van de moleneigenaren zelf, die onderling zeer van elkaar verschillen. In Groningen zijn er molenstichtingen, gemeenten en particulieren die eigenaar zijn van de molens. Toch staat dat een goede samenwerking niet in de weg want niets is zo inspirerend om samen te dromen over een goede toekomst en daar de schouders onder te zetten. Dat kan alleen als iedereen bereid is om daar tijd en aandacht voor vrij te maken en om te denken vanuit een perspectief dat groter is dan het eigen persoonlijke belang. Achteraf bedenk ik me dat het heel logisch is dat dit in de molenwereld gebeurt waarbij de polders alleen beschermd kunnen worden tegen water door samenwerking van iedere landeigenaar met zijn eigen molen. Je hebt elkaar nodig om droge voeten te houden. Dat is niet alleen noodzakelijk, maar het zorgt ook letterlijk voor energie en kracht.

column-icon Roeli Broekhuis

Erfgoedruimte Groningen: digitale ontsluiting voor de toekomst

Er zijn veel initiatieven om erfgoed te digitaliseren en met elkaar te verbinden. Dit leidt tot grote gegevensbestanden die interessant zijn voor bezoekers, erfgoedliefhebbers en professionals. Het is alleen voor de gebruiker uitkijken dat je niet verdwaalt te midden van alle informatie. Daarom is de erfgoedsector onder leiding van het Netwerk Digitaal Erfgoed druk bezig om afspraken te maken over de manier waarop digitalisering plaats heeft, zodat informatie kan worden gevonden.

Iedere provincie heeft een Steunpunt Digitaal Erfgoed dat gekoppeld is aan de Organisatie voor Provinciale Erfgoedhuizen Nederland (OPEN). In Groningen is het steunpunt met financiële ondersteuning van de provincie Groningen ondergebracht bij Erfgoedpartners. Vanaf 1 januari van dit jaar is Erfgoedpartners de samenwerking aangegaan met Dataspace Groningen: een netwerk van gemeenten, provincie en andere overheden. Door op deze manier samen te werken delen we niet alleen kennis en experts met elkaar, maar delen we ook elkaars
gegevens als daar toestemming voor is gegeven. Dat levert voordelen op, bijvoorbeeld voor de biotoop. Gegevens van de moleneigenaren kunnen zo gevoegd worden bij die van gemeenten of waterschappen, zodat een groot deel van de molenbiotoop zichtbaar kan worden op basis van bestaande informatie die digitaal samengebracht wordt. Een andere toepassing kan het maken van toeristische routes zijn, waarbij erfgoedinformatie aan bestaande digitale kaarten wordt toegevoegd.

Organisaties die vragen hebben over de juiste manier van digitaliseren en het digitaal verbinden kunnen terecht bij Nina van den Broek van team Dataruimte Erfgoed Groningen: vandenbroek@erfgoedpartners.nl

Musea met vragen over digitalisering van museale collectie en systemen voor collectieregistratie blijven welkom bij Digitaal Erfgoedcoach Bibi Bodegom: bodegom@erfgoedpartners.nl

Beeld: Team Dataruimte Erfgoed Groningen: Harm Olthof, Nina van den Broek, Jetske Evenhuis,, Bert Gerlofs, Roeli Broekhuis

Workshop filmen met je smartphone 

Video’s kunnen maken is tegenwoordig een basisvaardigheid van iedere werknemer, zeker in de culturele sector. Daarom organiseert Platform Drentse Musea in samenwerking met Erfgoedpartners de training professionele video’s maken met de smartphone. Mooie video’s maken met de mobiele telefoon is snel te leren. Zowel het filmen, monteren en online plaatsen van een video kan allemaal met de telefoon. 

Tijdens de workshop leren de deelnemers professionele en stabiele shots te maken met kwalitatief goed geluid. Tussendoor wordt elkaars materiaal teruggekeken, wat vaak erg leerzaam is. De deelnemers leren nadenken over de inhoud en het beeldverhaal en men duikt in de wereld van apps om de beelden te bewerken en te monteren. Tevens denken de deelnemers na over de opties om de video te verspreiden, want ieder platform heeft zijn eigen publiek en ongeschreven regels. 
Tijdens deze trainingsdag leer je hoe je een professionele video kunt maken met je eigen smartphone. Aan het eind van de training kun je een eenvoudige video maken, met mooie shots en rechtenvrije muziek.
Kosten
€ 12,50 voor musea uit Drenthe en Groningen
€ 75,- voor musea buiten Drenthe en Groningen

Aanmelden
Er is plek voor zes Drentse en zes Groningse deelnemers. Aanmeldingen worden op volgorde van binnenkomst geplaatst. Deelnemers uit andere provincies zijn welkom, maar museummedewerkers uit Drenthe en Groningen hebben voorrang.

Aanmelding via info@platformdrentsemusea.nl onder vermelding van aantal deelnemers, naam/namen, museum, functie.

Meer informatie
De workshop wordt gegeven in Assen op een nog nader te bepalen locatie.
Meer informatie is te vinden op platformdrentsemusea.nl of erfgoedpartners.nl

Beeld: archief Erfgoedpartners

Platform educatie

De platform educatiebijeenkomst van 26 juni staat in het teken van de streektaal in erfgoedonderwijs.
Streektaal is een belangrijk onderdeel van onze regionale cultuur. Het verbindt mensen en draagt bij aan een gevoel van thuis. Toch neemt het aantal Groningers dat Gronings spreekt af; steeds minder ouders geven de taal door aan hun kinderen.

Om de streektaal levend te houden is zichtbaarheid en gebruik in het dagelijks leven belangrijk. Ook het onderwijs kan hier een rol in spelen. Binnen erfgoedonderwijs liggen prachtige kansen om het Gronings op een natuurlijke manier te verweven in bezoeklessen. Bijvoorbeeld via verhalen, opdrachten en werkvormen.

Tijdens het platform verkennen we hoe streektaal en erfgoedonderwijs
elkaar kunnen versterken. Ook gaan we in op de aansluiting bij de kerndoelen van het basisonderwijs.

Het volledige programma wordt begin juni bekendgemaakt.

Praktische informatie
Datum 26 juni 2025
Tijd 14:00 – 16:00 uur
Locatie: Berlagehuis, Usquert
Doelgroep medewerkers erfgoedinstellingen, verhalenvertellers, molenaars, molengidsen, cultuurcoaches, erfgoeddocenten
Aanmelden via info@erfgoedpartners.nl; in verband met de catering horen we graag met hoeveel personen u namens uw organisatie aanwezig bent.

Beeld: Youtube.com

Erfgoededucatie uitgelicht: Voedsel & Industrie

In de provincie Groningen is volop erfgoed te vinden dat heel geschikt is om te bezoeken met leerlingen. In de afgelopen jaren zijn er talloze erfgoededucatieprojecten ontwikkeld door musea, vaak in samenwerking met scholen en erfgoeddocenten. Daardoor sluiten de projecten goed aan bij het schoolprogramma en zijn ze behalve informatief ook altijd creatief en verrassend. Al deze projecten zijn te vinden op www.erfgoedonderwijsingroningen.nl

Scholen kunnen filteren op de plaats van de school, gebruik maken van de locatiekaart of zoeken op leeftijd of thema.

Nieuwsbrief Erfgoededucatie Uitgelicht
Drie keer per jaar sturen we een themanieuwsbrief waarin we rond een bepaald onderwerp inspirerende projecten uitlichten. Projecten die scholen op ideeën brengen én uitnodigen om met de klas op ontdekkingstocht te gaan. Deze keer is het thema ‘voedsel en industrie’.
Projecten rondom voedsel en industrie worden in het zonnetje gezet
Nu het voorjaar in volle gang is, zijn overal in de provincie tractors te zien op de akkers. Boeren zijn druk bezig met bemesten en zaaien – een jaarlijks terugkerend ritueel dat al eeuwenlang bestaat. Waar dit werk vroeger met de hand gebeurde, nemen tegenwoordig machines het grootste deel van de arbeid over.

Het proces van voedsel verbouwen en verwerken biedt tal van invalshoeken die interessant zijn voor leerlingen om te onderzoeken. In de tweede educatienieuwsbrief van dit jaar delen we een aantal projecten rond het thema voedsel en industrie – vol mogelijkheden om de schoolomgeving te gebruiken als klaslokaal. Denk hierbij aan projecten als De Molenmuis en Naar de Molen! die worden aangeboden bij heel veel molens in Groningen, en het project Van Aardappel tot snoep, bij het Veenkoloniaal Museum over de aardappelzetmeelindustrie in het veengebied.

Lees de nieuwsbrief hier.

Beeld: Van aardappel tot snoep

Dag van het Kasteel 2025
6 tot en met 9 juni 2025
Thema 2025: ‘Naar Buiten!’

 

Tijdens het hele Pinksterweekend is het Dag van het Kasteel. Deze achttiende editie staat in het teken van het thema: ‘Naar Buiten!’, met daarom veel aandacht voor alle buitenruimtes van Nederlandse kastelen, buitenplaatsen, ruïnes en landgoederen.

Naast het gebouw zelf is ook de omgeving rondom kastelen en buitenplaatsen een belangrijk onderdeel van dit historische erfgoed. Buitenruimtes zijn net zo gevarieerd als binnenruimtes: de tuin voor het plezier, het park voor de wandeling, het bos voor de jacht en het landgoed voor het voedsel. Naast het groen is er buiten natuurlijk nog veel meer te vinden zoals koetshuizen, kassen, stallen, standbeelden, fonteinen,
waterputten, terrassen en ander tuinmeubilair.

Naast het historische belang van deze plekken spelen ze ook nu nog een belangrijke rol. Kasteeltuinen en landgoederen zijn een belangrijke plek voor het bewaren van biodiversiteit en het instandhouden van bijzondere historische planten, dieren en landschappen. Ook zijn de buitenruimtes opnieuw een belangrijke plek voor de kasteellocaties om hun energie van te halen, niet langer alleen door het hout uit hun bossen maar bijvoorbeeld ook door wind of zonne-energie.
Zie voor deelnemende kastelen de website.

Beeld: Themabeeld 2025

Erfgoedsymposium Erfgoed en de gemeenteraadsverkiezingen

Op 18 maart 2026 zijn er gemeenteraadsverkiezingen. Ter voorbereiding daarop organiseren verschillende organisaties een erfgoedsymposium. De politieke partijen zijn nu al druk bezig met het schrijven van hun verkiezingsprogramma’s. Hoe zorg je er dan voor dat erfgoed daarin een prominente plaats krijgt? Hoe laat je zien welke waarde erfgoed heeft voor welzijn, economische innovatie en ons leef- en vestigingsklimaat? En hoe leg je contacten met de opstellers en de toekomstige beslissers?

Vrijwilligers, medewerkers of zzp’ers in het erfgoedveld worden uitgenodigd om op woensdag 18 juni
2025 het Erfgoedsymposium Erfgoed en de Gemeenteraadsverkiezingen bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in Amersfoort (13:00-17:15 uur) mee te maken. Deelname is gratis. Tijdens het symposium gaan de deelnemers samen aan de slag om erfgoed op de politieke agenda te zetten. U ontvangt handige tips om invloed uit te oefenen en erfgoed in het verkiezingsprogramma te krijgen.

Programma en de praktische informatie

Beeld: bezoek gemeenteraadsleden Het Hogeland aan het Berlagehuis; foto: Jeroen Boerema

Erfgoedvrijwilliger verdieping: Oral History

Of u nu zelf vrijwilliger bent, met vrijwilligers werkt, of in het bestuur van een stichting zit: soms loopt u tegen iets aan en ziet u door het bomen het bos niet meer. Erfgoedvrijwilliger.nl maakt u hierin graag wegwijs met instructiefilmpjes en korte cursussen over uiteenlopende onderwerpen.
In eerdere edities van Erfgoedloper besteedden we al aandacht aan Erfgoedvrijwilliger.nl als plek waar erfgoedinstellingen vrijwilligersvacatures kunnen plaatsen. Maar de pagina biedt méér. Op de pagina ‘verdieping’ vindt u informatie in de vorm van filmpjes en factsheets, gemaakt door verschillende erfgoedhuizen in Nederland, waarin elke keer een concreet onderwerp behandeld wordt. Ook worden complete online cursussen aangeboden in samenwerking met het
e-learningplatform Leer je Erfgoed.
Dit keer lichten we de het onderwerp Oral History uit.

Oral History
Misschien komt u ze wel eens tegen: begaafde vertellers die prachtig getuigen over wat ze hebben meegemaakt. Bijvoorbeeld tijdens de Tweede Wereldoorlog, de bevrijdende jaren zestig of daarna weer de beangstigende Koude Oorlog. Naarmate de tijd vordert zijn er steeds minder mensen die uit eerste hand kunnen vertellen. Het is daarom belangrijk om dit soort verhalen tijdig te borgen. Met oral history kunnen we deze verhalen voor toekomstige generaties bewaren.
Oral history is het verzamelen en vastleggen van persoonlijke herinneringen van ooggetuigen door middel van een interview. Dit wordt opgenomen met video of audio en vervolgens duurzaam opgeslagen. Maar zo’n interview afnemen gaat niet zomaar. Daarvoor zijn bepaalde technieken, die zorg moeten dragen voor een zorgvuldige borging van het ooggetuigenverslag. Het is belangrijk om uzelf de volgende vragen te stellen:
  • Hoe houd ik een goed interview;
  • hoe neem ik het op;
  • hoe regel ik toestemming voor het gebruik van het interview;
  • en hoe kan ik het duurzaam bewaren?
Via de website van Erfgoedvrijwilliger vindt u de antwoorden op deze vragen. U wordt hier ook doorverwezen naar de website van Knooppunt Sprekende Geschiedenis, een platform met tips en technieken voor het zorgvuldig borgen van persoonlijke herinneringen van ooggetuigen.

Erfgoedvrijwilliger.nl
Op de website Erfgoedvrijwilliger.nl vindt u nog veel meer onderwerpen om u in te verdiepen. Van tips en technieken, factsheets tot complete online cursussen. We moedigen u van harte aan om gebruik te maken van deze kennisbank.

Beeld: erfgoedgelderland.nl

Collectie Groningen uitgelicht

Twee bijzondere objecten uit de collectie van het MOW zijn de twee ambtsketens van de voormalige gemeenten Bellingwolde en Wedde, daterend uit 1853. Samen omvatten deze twee zilveren kettingen de geschiedenis van drie voormalige gemeenten: de gemeenten Bellingwolde en Wedde, én fusiegemeente Bellingwedde.

Burgemeesters van gemeenten dragen bij officiële plechtigheden een ambtsketen. Dat is een ketting, meestal van zilver, waaraan een penning hangt met daarop aan één kant het gemeentewapen en aan de andere kant vaak een beeltenis van koning Willem II, koning Willem III en/of het Nederlandse rijkswapen. De ambtsketen is zodoende een symbool, waarmee burgemeesters zich onderscheiden. De Nederlandse regering besloot in 1852 dat alle burgemeesters een ambtsketen als herkenningsteken moeten dragen. Het besluit trad in 1853 in werking.

In 1853 vervaardigde juwelier, goud- en zilversmid W. Schutter uit Groningen in opdracht van de toenmalige gemeenten Bellingwolde en Wedde twee ambtsketens. De burgemeesters waren bij wet nu
verplicht gebruik te maken van een ambtsketen. Beide gemeenten fuseerden in 1968 tot de gemeente Bellingwedde. De burgemeester van fusiegemeente Bellingwedde gebruikte vanaf toen de ambtsketen van de voormalige gemeente Wedde. Hieraan hing nog tot 2009 de penning van de voormalige gemeente Bellingwolde, waarna een vakman het wapen van de gemeente Bellingwedde erop graveerde. Vanaf 1968 hing de penning met het wapen van de voormalige gemeente Wedde aan de ambtsketen van de voormalige gemeente Bellingwolde.

In 2018 fuseerden de voormalige gemeenten Bellingwedde en Vlagtwedde tot de nieuwe gemeente Westerwolde. De nieuwe gemeente liet een nieuwe ambtsketen voor de burgemeester vervaardigen. De voormalige gemeente Bellingwedde gaf de ambtsketen van haar burgemeester daarom aan het einde van 2017 in bruikleen aan het MOW. De ambtsketen van de voormalige gemeente Bellingwolde heeft het MOW al langer in bruikleen.

Tekst: Het MOW | Museum Westerwolde Bellingwolde
Beeld: Marieke Balk

 

Cursus Molengids

 

column-icon

v.a. 26 maart

clock

avond

column-icon

Berlagehuis
Usquert

Platform Borgen

 

column-icon

13 mei

clock

10:00 uur

column-icon

Menkemaborg Uithuizen

Vrijwilligersavond
Groninger Molenweekend

column-icon

22 mei

clock

16:30 – 21:30 uur

column-icon

Oldehove
 

Groen Erfgoedcafé

column-icon

24 mei

clock

13:00-16:30 uur

column-icon

Boerderij Hoogheem Nieuwolda

Workshop filmen met je smartphone

column-icon

20 juni

clock

09:30-16:30 uur

column-icon

Assen

Platform educatie
 

column-icon

26 juni

clock

14:00-16:00 uur

column-icon

Berlagehuis Usquert

alt_textalt_text

Erfgoedloper is een uitgave van ERFGOEDPARTNERS en CGTC
Raadhuisstraat 3, 9988 RE Usquert (0595) 74 93 30.
Reacties en kopij: info@erfgoedpartners.nl.

Deze nieuwsbrief kon tot stand komen mede dankzij de jaarlijkse subsidie van de Provincie Groningen.

Wanneer u de Erfgoedloper niet langer wenst te ontvangen,
kunt u dit aangeven door op deze link te klikken.

Let op: als u zich afmeldt, ontvangt u geen enkele mail meer van Erfgoedpartners en Centrum Groninger Taal & Cultuur. Als u zich alleen voor de Erfgoedloper wilt uitschrijven, pas dan uw voorkeuren aan.

U ontvangt deze mail omdat u ingeschreven bent voor onze nieuwsbrief.

Copyright (C) 2025 Stichting Erfgoedpartners All rights reserved.

Stuur deze mail door naar een vriend
Update profiel

Email Marketing Powered by Mailchimp