Bekijk nieuwsbrief in uw browser
alt_textalt_text

ERFGOEDLOPER

Nieuws van Centrum Groninger Taal & Cultuur en Erfgoedpartners

nummer 301 | 07/06/2024

list

In dit  nummer

Beeld header:
Museum Oldambt Nieuwolda
Foto: Jur Kuipers
  • Platform Educatie
  • Platform Borgen
  • Borgbiotopen in kaart gebracht
  • Platform Archeologie en Publiek
  • Moi! Magazine
  • Nieuwe cursus Gronings spreken start in september
  • Dou mit! Workshop Grunnegs Schrieven
  • Symposium Erfgoed voor iedereen
  • Deelname Open Monumentendag 2024
  • Collectie Groningen uitgelicht
column-icon

Column 

Vanzelfsprekend onzichtbaar

Op weg naar de opening van het Groninger Molenweekend waar we twee vrijwillig molenaars gaan eren, realiseer ik me hoeveel werk er wordt verzet wat voor anderen onzichtbaar blijft. In het geval van de Groninger molens draaien vrijwel alle molenaars vrijwillig op de molen. Dat mogen ze doen na een intensieve opleiding van minstens een jaar die door vrijwillige instructeurs wordt gegeven. Daarnaast zijn er nog molenbestuurders en molengidsen actief. Allemaal werk voor het goede doel, om je eigen leefomgeving een beetje mooier te maken en omdat je het leuk vindt. Willekeurige voorbijgangers beseffen vaak niet wat ervoor nodig is om dit in stand te houden. Wat voor de molens geldt, geldt voor de gehele culturele sector die voor het grootste deel gedragen wordt door de inzet van vrijwilligers. Plezier, eigen ontwikkeling en wat willen doen voor de samenleving zijn de belangrijkste drijfveren en het is daarom ook zo belangrijk dat overheden dit steunen. Er wordt niet alleen veel gratis werk geleverd, maar het verbindt gemeenschappen en het geeft reuring in de samenleving. Het voornemen om voor organisaties de inkomsten zoals de kaartverkoop extra te belasten met een verhoging van de BTW is daarom niet logisch. Festivals, concerten, musea en monumenten lijken vanzelfsprekend voor altijd te blijven bestaan, maar dat kan alleen door de inzet en betrokkenheid van de samenleving en door een overheid die meedoet.

column-icon Roeli Broekhuis

Platform Educatie

Op 1 juli van 14:00 - 16:00 uur vindt in het Berlagehuis in Usquert het Platform Educatie plaats.
Het platform educatie is bedoeld voor medewerkers van erfgoedinstellingen die zich bezighouden met educatie.

Deze keer staat de bijeenkomst van het platform in het teken van de Onderwijscanon van Groningen, die momenteel in ontwikkeling is. Zowel het erfgoedveld als het onderwijsveld zijn nauw betrokken bij de realisatie van dit omvangrijke project. Er zijn twee gastsprekers: Inger van Til, projectleider Onderwijscanon van Groningen. Inger vertelt over de ontwikkeling van de canon, de gekozen canonvensters en legt uit hoe erfgoedorganisaties kunnen bijdragen aan het proces en het resultaat. En Koos Sikkema, docent
geschiedenis aan het Gomarus College, lid van de expertgroep Onderwijscanon van Groningen en betrokken bij de actualisatie van de kerndoelen Mens & Maatschappij. Koos legt uit wat het belang van de Onderwijscanon van Groningen is voor leerlingen en docenten. Daarnaast geeft hij tips over aansprekende werkvormen voor pubers die je kunt verwerken in bezoeklessen.

De onderwijscanon is bedoeld voor basisonderwijs en voortgezet onderwijs.

Wilt u deelnemen aan het Platform Educatie maar wordt u nog niet uitgenodigd? Neem dan contact met ons op via info@erfgoedpartners.nl.

Beeld: leerlingen in Museum Wierdenland Ezinge; foto: Elmer Spaargaren

Platform Borgen

Erfgoedpartners organiseert een extra platformbijeenkomst voor de borgen over provinciale subsidieregelingen. Deze bijeenkomst is op dinsdag 9 juli.
Op uitnodiging van het platform zijn dan ambtenaren aanwezig met kennis over de provinciale subsidieregelingen voor (groen) erfgoed, cultuur en vrije tijdseconomie. Zij kunnen de
verschillende regelingen toelichten, vragen beantwoorden, horen graag van borgeigenaren en -beheerders die verantwoordelijk zijn voor de exploitatie van een borg, hoe deze regelingen in de praktijk voor hen werken en waar in de toekomst behoefte aan is.

Beeld: zonnewijzer in tuin Menkemaborg Uithuizen; foto: Anton Tiktak, Arte del Norte  

Borgbiotopen in kaart gebracht

De beschrijving van 19 borgbiotopen - in woord, beeld en kaart - is sinds dit voorjaar voor iedereen te vinden op de website kwaliteitsgidsgroningen.nl: Groninger Borgbiotopen (kwaliteitsgidsgroningen.nl). Dit is het resultaat van een door Erfgoedvereniging Heemschut en het Platform Borgen/Erfgoedpartners geïnitieerd project. Bureau Noordpeil gaf uitvoering aan het project, in opdracht van de Provincie Groningen.

Wat zijn borgbiotopen?
Dit nieuwe woord geeft uitdrukking aan de samenhang die er is tussen een borg, zijn historische context en het omringende landschap. Een borgbiotoop bestaat uit drie componenten:
1. Het rijksmonument van de borg (en eventueel omringende gebouwen)
2. Waardevolle landschapselementen en historische structuren in de nabije omgeving van de borg
3. Een visuele relatie met de omgeving

Waarom borgbiotopen beschrijven?
Borgen staan in het register rijksmonumenten. Zo maken ze deel uit van het beleid van de overheden. Het belang van de samenhang van de borg met het omringende cultuurhistorische landschap en de visuele relatie waren nergens beschreven.  Zo kan het gebeuren
dat een buurman een schuur plaatst in een historische zichtlijn of dat een nieuw zonnepark de historische context van de borg doorkruist.

Daar moest dit project verandering in brengen. Niet om ontwikkelingen in de omgeving van een borg te blokkeren, maar om weloverwogen keuzes mogelijk te maken. Dit moet ten goede komen aan het behoud van de borgen en de omgevingskwaliteit.

In constructieve samenwerking met borgeigenaren, de betreffende gemeenten, Libau en de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed zijn de biotopen van 19 borgen in Groningen in kaart gebracht, met foto’s van zichtlijnen, kaarten en links naar bronnen zoals het register rijksmonumenten of gemeentelijke documenten.

Fase 2
De gemeenten zijn verantwoordelijk voor het omgevingsbeleid. Het is dan ook de bedoeling dat zij de borgbiotopen in hun beleid opnemen. In een tweede fase van dit project zoekt de provincie nu met elke gemeente uit hoe dit het beste kan gebeuren. Maar ook nu al werpt het project vruchten af. Met verwijzing naar de borgbiotoop van de Rensumaborg in Uithuizermeeden kon de bouw van een pand op voormalig borgterrein voorkomen worden.

Beeld: Borg Ewsum Middelstum; foto: archief Erfgoedpartners  

Platform Archeologie en Publiek

Op 11 juli vind een platform Archeologie en Publiek plaats bij het Noordelijk Archeologisch Depot in Nuis. Op de agenda staan in elk geval een terugblik op de Noord-Nederlandse dag van de archeologie (vindt ook in Nuis plaats op 15 juni 2024 tijdens de Nationale Archeologiedagen), de evaluatie van de archeologielezingen 2024 en de voorbereiding van een nieuwe lezingenreeks in 2025, een terugkoppeling van de digitalisering van archeologieroutes en een rondje langs de velden en signalering.

Beeld: bodemvondst door detector-amateur in Groningen; foto: archief Erfgoedpartners
 

Moi! Magazine

Naast nieuws en activiteiten in de Meertmoand brengen Centrum Groninger Taal & Cultuur | Erfgoedpartners het hele jaar door Groninger taal, cultuur en erfgoed onder de aandacht via diverse publicaties, zoals Erfgoednieuws, Erfgoedloper, Klankjuwelen (orgelmagazine), Erfgoededucatie Uitgelicht en de Zelfzwichter (tijdschrift over molens).

Dit najaar komt er een nieuw tijdschrift bij: MOI! In dit themamagazine zetten we de Groninger taal en cultuur, en de streek- en taalactiviteiten die het komend jaar plaats gaan vinden in de schijnwerpers. Met achtergrondverhalen, interviews, literaire bijdragen, aandacht voor streektaalmuziek en -cultuur in Groningen in de breedste zin. 

MOI! Verschijnt op 16 november 2024. Uw Grunneger activiteit ook GRATIS zichtbaar in MOI! Magazine?
Stuur uw kopij vóór 2 september naar info@cgtc.nl.*

Zo lever je informatie aan
  • Naam evenement
  • Datum / Data (looptijd magazine: december 2024 tot en met december 2025)
  • Korte omschrijving van maximaal twee regels
  • Relevante info/links (bijvoorbeeld link of QR code naar / informatie over kaartverkoop, website en/of contactinformatie voor bezoekers)
* Informatie die uw organisatie opgeeft op onze website www.erfgoednieuws.nl wordt automatisch doorgeplaatst als deze is voorzien van het label ‘streektaal en cultuur’

Beeld: een eerdere versie van Moi Magazine;
foto: levenderfgoedgroningen.nl

Nieuwe cursus Gronings spreken start in september

In september 2024 start er een cursus Gronings spreken bij Centrum Groninger Taal & Cultuur | Erfgoedpartners. De eerste les is op donderdagavond 26 september. Deze taalcursus wordt gegeven door docent Groninger taal Nane van der Molen.

Grunnegs spreken
Spreekt u geen Gronings, maar wilt u het graag leren? Dan is deze cursus geschikt voor u. Tijdens deze cursus staat het praten in het Gronings centraal. Aan de hand van een lesboek, luisterfragmenten en spreekopdrachten leert de cursist op een laagdrempelige manier het Gronings spreken. Werkt u in een omgeving waar u regelmatig in aanraking komt met het Gronings en
met Groningssprekenden – denk bijvoorbeeld aan overheids- en zorginstellingen? Dan is deze cursus een absolute aanrader. Hebt u deze taalcursus gevolgd en goed afgerond dan ontvangt u van ons een certificaat. Het is ook mogelijk om deze cursus digitaal te volgen in plaats van op locatie.

Praktisch
De cursus Gronings spreken bestaat uit tien lessen van twee uur. De lessen worden gegeven in de cursusruimte van NOORDWOORD, Munnekeholm 2 in Groningen. Kosten: € 150,- (inclusief BTW) en het lesboek.
Aanmelden voor de taalcursussen Gronings 2024 kan via deze link.

Beeld: Gronings spreken; foto: CGTC

Dou mit! Workshop Grunnegs Schrieven

Centrum Groninger Taal & Cultuur | Erfgoedpartners en t Grunneger Bouk nodigen alle Groningers uit om dit najaar mee te doen met de Pervinzioale Schriefwedstried 2024. Voor (beginnende) schrijvers die graag mee willen doen, maar nog wel ondersteuning kunnen gebruiken bij het schrijven van verhalen en gedichten in het Gronings organiseert streektaalconsulente Fieke Gosselaar twee gratis workshops Schrieven in t Grunnegs. Deze workshops vinden plaats op 11 juli in het Berlagehuis in Usquert en begin september in Midden-Groningen.

Fieke Gosselaar: ‘Mit t oog op Pervinzioale Schriefwedstried kinst
mitdoun aan n workshop schrieven van verhoalen en gedichten. Ik vertel oet mien aigen ervoaren as schriefster en over Grunneger toal. Doarnoast zel ik elkenain aan t waark zetten mit n schriefopdracht. Joe huiven nait baang te wezen dat t aal perfect Grunnegs wezen mot, mor n poar simpele tips over schriefwieze kin ik mitgeven.’

Praktische informoatie
Wanneer: 11 juli 19:30
Waar: Berlagehuis, Raadhuisstraat 3, Usquert
Kosten: gratis, maar na aanmelding is deelname verplicht
Aanmelden: Dou Mit

Beeld: schrijven; foto: CGTC

Symposium Erfgoed voor iedereen

Op 15 juni wordt van 13:00-16:30 uur in het Nationaal Archief in Den Haag het symposium Erfgoed voor iedereen gehouden. Het symposium is een initiatief van Erfgoed Jong en UNESCO jongerencommissie. Deze twee organisaties gaan het gesprek aan over de relatie van jongeren tot erfgoed, de bewustmaking van jongeren over dit onderwerp en over hoe we ervoor kunnen zorgen dat alle jongeren betrokken worden bij erfgoed.

Vanaf 13:00 uur (inloop vanaf 12:30 uur) start het programma met een panelgesprek over ‘bewustwording’, met een inleiding van Luuk Rietveld (medewerker cultuur bij Gemeente Den Haag).
De tweede spreker is Nitish Sudhir Soundalgekar (projectleider toegankelijkheid bij het Muiderslot). Zijn presentatie vormt de inleiding op een panel met diverse deskundigen over participatie en inclusiviteit. Na deze onderdelen is er gelegenheid een lopende tentoonstelling te bekijken en vindt er om 15:30 uur een afsluitende borrel plaats.

Deelname kost twee euro per persoon
Aanmelden en meer informatie: Symposium 'Erfgoed voor iedereen' (erfgoedjong.com)

Tekst: affiche Erfgoed voor iedereen;
foto: erfgoedvrijwilliger.nl  

Deelname Open Monumentendag 2024

In 2024 wordt Open Monumentendag(en) gehouden op 14 en 15 september. Het thema dit jaar is Erfgoed van routes, netwerken en verbindingen. Thema - Open Monumentendag U kunt uw monument opgeven voor deelname via omd@groningen.nl. Uw monument wordt dan opgenomen in het programmaboekje en geplaatst op de landelijke website www.openmonumentendag.nl.

Graag wil de organisatie de volgende informatie ontvangen:
• Uw contactgegevens
• Naam monument
• Openingstijden zaterdag / openingstijden zondag
• Beschrijving programma. Wat is er te doen op Open Monumentendag?
• Sluit uw monument aan bij het thema Onderweg?
• (eventueel) Praktische bezoekersinformatie
 
• En voor de landelijke website:
  - Is uw pand rolstoeltoegankelijk?
  - Is er horeca aanwezig?
  - Is er een toilet aanwezig
  - Is het monument kindvriendelijk
• Bij welk promotiemateriaal u eventueel belang heeft (zie onderstaande bericht)

Bij aanmelding wordt alle informatie geplaatst op www.openmonumentendag.nl. Vervolgens kunt u kijken of de informatie correct op de website staat.

Van veel monumenten heeft de organisatie al foto's en een beschrijving. Hebt u nog toevoegingen of betere foto's, dan wordt u uitgenodigd dit door te geven.

Beeld: Noord-Nederlands Trein & Tram Museum

Collectie Groningen uitgelicht

De Eems werd in 1929 gebouwd op de scheepswerf Gideon van J.H. Koster in Groningen. Het schip werd daarna bevaren door eigenaar-kapitein Coenraad Bos. De kapitein verkocht de coaster in 1935 weer aan de scheepswerf, die de Eems daarna overdeed aan kapitein Pieter Berend de Vries uit Delfzijl. De nieuwe eigenaar doopte het schip om tot Alcyon.

Onderweg van Delfzijl naar Londen met een lading papier kwam de
Alcyon op 22 oktober 1935 op de  Thames in aanvaring met het Engelse stoomschip Moreton Bay en zonk. De 17-jarige lichtmatroos B.J. de Vries uit Farmsum werd, net als de overige bemanningsleden, gered maar overleed later aan zijn verwondingen in een ziekenhuis. Van 1936-1973 was de coaster onder de naam Calyx in de vaart. In 1973 zonk ze in de haveningang van Ipswich.

Tekst: MuzeeAquarium Delfzijl
foto: Roelof Bos

Groninger Molenweekend

column-icon

8-9 juni

clock

10:00 - 17:00 uur

column-icon

provincie Groningen

Platform
Streektaal

column-icon

20 juni

clock

10:00 - 12:00 uur

column-icon

Berlagehuis Usquert

Workshop binnenklimaat en licht

column-icon

25 juni

clock

13:00-17:00 uur

column-icon

Synagoge Groningen

Platform
Educatie

column-icon

1 juli

clock

14:00-16:00 uur

column-icon

Berlagehuis Usquert

Platform
Borgen

column-icon

9 juli

clock

10:00-12:00 uur

column-icon

nog vast te stellen

Platform Archeologie en Publiek

column-icon

11 juli

clock

13:00-14:30 uur

column-icon

NAD Nuis

alt_textalt_text

Erfgoedloper is een uitgave van ERFGOEDPARTNERS en CGTC
Raadhuisstraat 3, 9988 RE Usquert (0595) 74 93 30.
Reacties en kopij: info@erfgoedpartners.nl.

Deze nieuwsbrief kon tot stand komen mede dankzij de jaarlijkse subsidie van de Provincie Groningen.

Wanneer u de Erfgoedloper niet langer wenst te ontvangen,
kunt u dit aangeven door op deze link te klikken.

Let op: als u zich afmeldt, ontvangt u geen enkele mail meer van Erfgoedpartners en Centrum Groninger Taal & Cultuur. Als u zich alleen voor de Erfgoedloper wilt uitschrijven, pas dan uw voorkeuren aan.

U ontvangt deze mail omdat u ingeschreven bent voor onze nieuwsbrief.

Copyright (C) 2024 Stichting Erfgoedpartners All rights reserved.

Stuur deze mail door naar een vriend
Update profiel

Email Marketing Powered by Mailchimp