ERFGOEDLOPER

	Column

Terug naar de bron

Deze week hoorde ik een gesprek tussen twee mensen over de actualiteit van vandaag en over de claim van Poetin dat het gebied van Oekraïne bij Rusland hoort. Het gesprek ging over de historische wortels van Kyiv als Russische stad en de legitimiteit die daaruit voort komt om een ander land binnen te vallen. Ik moest weer terugdenken aan mijn eerste colleges geschiedenis en de waarschuwing van de docent dat de waarheid niet bestaat en dat je die in de geschiedenis ook niet terug zult vinden. Het was onze taak als historici om goede verhalen te schrijven op basis van onderzoek, waarbij je duidelijk moest maken welke bronnen je had gebruikt zodat de lezer zich een beeld kon vormen over de betrouwbaarheid van het verhaal. Je hebt dus niet alleen goede historici nodig, maar ook kritische lezers om historische verhalen op waarde te kunnen schatten. Als het goed is, wordt de basis van deze houding op school gelegd en wordt die door het publieke debat en de cultuursector verder ontwikkeld. In het geval van oorlog en vrede wordt de kwetsbaarheid van de historie het duidelijkst zichtbaar, omdat machthebbers graag het verleden gebruiken om claims te rechtvaardigen en daarbij een eendimensionale geschiedenis gebruiken. Daar tegenover staat de rijkdom van cultureel erfgoed dat een meerstemmig verhaal vertelt. Dan wordt meteen duidelijk dat geen enkele natie land kan claimen op basis van de geschiedenis, omdat volkeren van oudsher over de aarde zwerven. Er is geen moment in de geschiedenis aan te wijzen waarop iedere bevolkingsgroep een eigen stuk land had. Er is geen ‘terug naar de bron’ en daarmee ook geen rechtvaardiging van claims op grondgebied van een ander.

	Roeli Broekhuis