Schnitger Meets…

Masterclasses

Een van de onderdelen van Schnitger Meets… zijn de masterclasses in het kader van de Orgelzomeracademie. Van 30 juli tot en met 7 augustus worden er dagelijks (met uitzondering van het weekend) door verschillende docenten op een aantal locaties orgel-masterclasses gegeven. Deze zijn vrij toegankelijk voor het geïnteresseerde publiek. Alleen voor de Martinikerk betaalt men een toegangsprijs van € 1,00 conform de prijs van de toeristische openstelling.

Deze academie wordt elk jaar georganiseerd door het Prins Claus Conservatorium in Groningen. Hiermee krijgen jonge, getalenteerde organisten uit binnen- en buitenland de gelegenheid te studeren op de beroemde Groninger orgels. De docenten zijn gerenommeerde organisten eveneens uit binnen- en buitenland.

Vanwege dit speciale Schnitgerjaar komen er dit jaar maar liefst vijf toporganisten uit Europa en Azië naar Groningen om hier les te geven aan in totaal 35 internationale studenten. Eén van hen is de Japanse orgelstudente Kanaka Shimizu.

Deelneemster Kanaka Shimizu

“Ik ben 27 jaar en studeer momenteel aan de Musikhochschule in Lübeck. Ik maakte op twaalfjarige leeftijd op de middelbare school kennis met het orgel en was enthousiast dat een orgel, net als een orkest, zoveel verschillende klanken in zich heeft.” Orgel studeren lag voor haar misschien niet eens zo voor de hand, want in Japan is het orgel (nog) geen populair instrument. Kanaka’s komst naar Groningen en deelname aan de masterclasses heeft te maken met haar studie. Zij werd erop gewezen door één van haar docenten in Lübeck. Kanaka kijkt uit naar de masterclasses: “Dit is een goede mogelijkheid om les van toporganisten te krijgen en bovendien kennis te maken met andere organisten. We mogen zelf een programma samenstellen.” Bach is Kanaka’s favoriete componist. “Bachs muziek is heel interessant om te analyseren. Het is mysterieus, religieus en prachtige muziek.” 

Docent Erwin Wiersinga
Ook docent Erwin Wiersinga maakte tijd vrij voor een kort vraaggesprek. “Onze orgelmasterclasses bestaan uit diverse categorieën: veel muziek van Bach, koraalvoorspelen, triosonates en vrij werk, dat zij van te voren doorgeven. Het verplichte programma is Noord-Duitse zeventiende-eeuwse muziek en muziek uit de negentiende eeuw met werken van Mendelssohn, Brahms en dergelijke. Deze muziek past het beste op de Groningse orgels.“ Wiersinga let op allerlei facetten: “Studenten uit Azië bijvoorbeeld hebben geen ervaring met historische orgels. Vaak spelen Aziatische studenten (te) glad en gelijkmatig. In de masterclasses benadrukken we dat je elke keer weer nieuwe beslissingen moet nemen. Het is bijvoorbeeld anders om in een kathedraal te spelen dan in een dorpskerk. Je moet rekening houden met de akoestiek. Het samenstellen van een programma is ook een vak apart. Je bent als het ware een soort kok. En we hebben een enorm orgelrepertoire. Europa kent veel verschillende orgelstijlen. Wil je negentiende-eeuwse Franse muziek goed spelen, dan kun je het beste naar Parijs gaan.”

Wat hoopt Erwin dat de studenten van de masterclasses meenemen naar huis? “Ik hoop dat ze vooral de klank meenemen en dat ze (veel) dynamischer leren denken. Dat is de uitdaging: hoe maak je dynamiek, je kunt in een orgel niet, zoals bij een viool, crescendo en decrescendo toepassen. En je bent bezig met tijd.”

Vanwege het Schnitgerjaar mocht iedere docent vijf studenten selecteren, waardoor er dit jaar 35 deelnemers konden worden begroet. Een deel daarvan mag een orgelconcert geven: 2 augustus op het Martiniorgel, 3 augustus op het Garrels-Radekerorgel in Anloo en op 6 augustus op het Schnitgerorgel in de Jacobikerk in Uithuizen.

Bijwonen?
Het publiek kan de masterclasses bijwonen die worden gehouden van 30 juli tot en met 7 augustus op diverse locaties in stad en provincie: https://www.orgelzomer.nl/schnitger-meets/

Voor de masterclasses in de Martinikerk wordt een toegangsprijs van € 1,00 gerekend, conform de prijs van de toeristische openstelling.

Schnitger Meets studentenconcert
Internationale studenten
Jacobikerk Uithuizen

Een concert door orgelstudenten van de internationale masterclasses: zij mogen vandaag spelen op het orgel van de Jacobikerk in Uithuizen, een van de fraaiste Schnitgerorgels van Groningen.

De studenten die tijdens deze ‘Schnitger Meets’ dagen aan de orgelzomeracademie meedoen, krijgen bij drie gelegenheden de kans om voor een echt publiek op een authentiek barokorgel een concert te geven. Na het Martiniorgel op 2 augustus en het Garrels-Radekerorgel in Anloo op

3 augustus is op 6 augustus de beurt aan het Schnitgerorgel in de Jacobikerk in Uithuizen. Dit orgel heeft een betoverend mooie klank die volgens de kenners soepel en mild tot de luisteraar komt en hem of haar als het ware omhult. Nooit klein of bescheiden, altijd speels en helder met de bekende boventonen. We gaan kijken of de studenten ons kunnen verrassen met hun spel.

Dit filmpje geeft alvast een voorproefje van de klank van het orgel: https://www.youtube.com/watch?v=lU9ktbyhZCc

Datum: 6 augustus
Tijd: 20:00 uur
Toegang: gratis

Concert door Bach-specialist Wolfgang Zerer
Der Aa-kerk Groningen

Wolfgang Zerer uit Hamburg speelt naast werk van Johann Sebastian Bach, muziek van Felix Mendelssohn-Bartholdy, Antonio Vivaldi, Robert Schumann en Johannes Brahms.

Datum: 5 augustus
Tijd: 20:00 – 21:15 uur
Toegang: €10,-

Slotconcert Schnitger Meets
Tobias Willi en Pavel Černý
Martinikerk Groningen

De organisten Tobias Willi en Pavel Černý verzorgden met drie collega’s uit Europa en Azië in Groningen masterclasses. De Zwitserse organist Willi en de Tsjech Černý verzorgen het slotconcert op het majestueuze Martiniorgel: het beroemdste orgel van Groningen. Het concert word georganiseerd in samenwerking met Stichting Avondtmusyck.

Černý speelt op het koororgel werken van Carolus Luython, Johann Caspar Kerll en Josef Ferdinand N. Seger. Op het Schnitgerorgel volgen werken van Nicolaus Bruhns, Dieterich Buxtehude, Jan Dismas Zelenka en Johann Sebastian Bach. Willi speelt muziek van Dieterich Buxtehude, Johann Sebastian Bach en John Cage.

Datum: 7 augustus
Tijd: 20:00 tot 21:15 uur
Toegang: €10,-

Orgelconcert Henk Veldman
Nicolaïkerk Appingedam

Als onderdeel van de zomeractiviteiten van de Stichting Concerten Nicolaïkerk, geeft Henk Veldman op zaterdag 10 augustus een orgelconcert op het Hinsz-orgel van de Nicolaïkerk in Appingedam. Henk Veldman is als organist verbonden aan de Fonteinkerk in Amersfoort en de Hippolytuskerk in Middelstum.

Het programma bestaat uit werken van J.P. Sweelinck, J.S. Bach, A. Pärt en als slotstuk de Shaffycantate van Ramses Shaffy.

Datum: 10 augustus
Tijd: 11:30 tot 12:00 uur
Toegang: gratis, vrije bijdrage bij de uitgang

Schnitger in Sneek
Theo Jellema
Grote of Martinikerk

‘Schnitger Meets Groningen’ lijkt het devies van deze Orgelzomer, maar Arp Schnitger was in zijn Groningse periode zeker niet aan Groningen ‘gekluisterd’; hij maakte ook uitstapjes. Zo zouden we ook kunnen spreken van ‘Schnitger Meets Sneek’, want rond 1709 begaf hij zich naar deze Friese stad, om daar samen met zijn meesterknechten Radeker en Garrels voor de Martinikerk een nieuw orgel te bouwen.

Het orgel dat er nu staat, heeft te lijden gehad onder soms te ingrijpende restauraties, maar de laatste renovatie in 2010 heeft de oude, typische Schnitgerklank grotendeels weer teruggebracht. Theo Jellema, hoofdvakdocent orgel aan het Prins Claus Conservatorium en internationaal concertorganist, zal het Sneker Schnitgerorgel op 17 augustus in alle facetten laten stralen.

Na afloop is er gelegenheid om na te praten onder het genot van een glaasje (tegen een geringe vergoeding) en kan men ook de expositie ‘Arp Schnitger in Fryslân’ bezichtigen die in de kerk is ingericht.

Datum: 17 augustus
Tijd: 16:00 uur
Toegang: €10,-