Commissaris van de Koning in Groningen René Paas over de rijkdom van de Groninger orgels

Op 16 oktober ging het Schnitger Festival 2019 officieel van start in de Martinikerk en sprak de Groninger commissaris van de Koning, René Paas, het openingswoord. Een mooie aanleiding om de heer Paas te vragen naar zijn ervaringen met orgels. ‘Ik vind het fantastisch dat de orgels de afgelopen zomer zoveel belangstelling hebben gehad. De banieren die in de stad hingen hebben zeker meegewerkt aan het vestigen van de aandacht op de Orgelzomer. En ik zag hoe een slager op een bord voor zijn winkel het had over ‘Schnitzel festival’. Dat is toch een vette knipoog naar het Schnitger Festival: die maakt hij alleen omdat hij van het festival heeft gehoord. En niet alleen hij. De orgels zijn een rijkdom en een waardevol exportproduct voor de provincie Groningen. Er zijn nergens op de wereld zoveel mooie orgels als in dit gebied.

Het hoort bij mijn werk om ook de aantrekkelijke kanten van de provincie te noemen, waaronder uiteraard ook de orgels. Ik vertel aan iedereen die het maar wil horen, dat wij de meest fantastische orgels hebben. Wij hebben als provincie zoveel moois te bieden, dat horen meer mensen te weten. Als er meer toeristen naar Groningen zouden komen, zou ik dat zeker toejuichen. In Drenthe en Friesland is het toerisme verder ontwikkeld, dat moet hier ook kunnen. De voorhoede hebben we al: cultuurbewuste mensen die speciaal komen voor bijvoorbeeld de orgels of de borgen. Gebleken is dat mensen die Groningen al eens bezochten, positiever zijn over de provincie dan de mensen die hier nog nooit zijn geweest. Gelukkig weten ze ons steeds beter te vinden.’

Schnitgerorgel van de Martinikerk en Bach
De heer Paas leerde als kind orgelspelen. Het instrument is hem dus niet onbekend. Gevraagd naar een favoriet orgel noemt de commissaris meteen ‘de buurman’ van het Provinciehuis: het Schnitgerorgel in de Martinikerk. ‘Ik heb daar vaak vol bewondering naar geluisterd.’ En heeft de heer Paas ook een favoriete componist? ‘Ik vind vooral Bach geweldig, maar dat ligt misschien voor de hand bij orgelmuziek.’
Wat hoopt de heer Paas dat de ruim 10.000 bezoekers aan de Orgelzomer hiervan meenemen? ‘Ik hoop dat deze Orgelzomer aan hun verwachtingen heeft voldaan en dat ze hebben genoten van het programma.’

Adventsconcert
Eeuwe Zijlstra
Farmsumer kerk

Het bekende koraal Nun komm, der Heiden Heiland is het thema van dit concert. Dit koraal werd in 1524 geschreven door Maarten Luther en is een vertaling van de hymne Veni redemptor gentium, in 397 geschreven door Ambrosius van Milaan. De  melodie werd gecomponeerd door Johann Gottfried Walther (1684-1748). J.W. Schulte Nordholt vertaalde dit lied: Kom tot ons de wereld wacht dat ook is opgenomen in het Liedboek voor de Kerken.
 
Er zijn veel componisten, die dit lied hebben gebruikt voor een koraalbewerking, waaronder Johann Sebastian Bach (1685-1750). Van hem speelt Eeuwe van de zeventien zogenaamde Leipziger Koralen twee van de drie bewerkingen: BWV 659 en 661. Ook de bekende componist en organist Dietrich Buxtehude (1637-1797) heeft een bewerking over dit lied geschreven (BuxWV 211).

Piet Post
Het is dit jaar 40 jaar geleden, dat de bekende en belangrijke organist en componist Piet Post (1919-1979) overleed. Piet Post was organist van de Grote of Jacobijnerkerk in Leeuwarden. Eeuwe Zijlstra herdenkt deze markante musicus (in één van de orgeltijdschriften aangeduid als “Schilder van orgelklanken“) met een tweetal werken: Op U mijn Heiland blijf ik hopen en een Magnificat, de lofzang van Maria. Tenslotte maakt Eeuwe nog een uitstapje naar het Duitse en Franse taalgebied met Weihnachten op. 145 No. 3 van Max Reger (1873-1916) en van de Franse componist Alexandre Guilmant (1837 – 1911) zijn Noël Alsacien op. 93.

Datum: 30 november
Tijd: 20:00 uur
Toegang: € 10,-