|
Column
|
Handen uit de mouwen
Vandaag en morgen worden alle Nederlanders uitgedaagd om als vrijwilliger een handje te helpen via de manifestatie NL Doet. Het is een mooie manifestatie om zichtbaar te maken op welke manier je als burger een bijdrage kunt leveren aan een goede samenleving die zorg draagt voor mens en natuur. Wellicht is een dag vrijwillig aanpakken een opstapje naar meer, want er is veel werk dat door vrijwilligers wordt opgepakt. De cultuursector kan alleen maar bestaan door alle mensen die in hun vrije tijd bezig zijn om molens te laten draaien, rondleidingen te geven, subsidies aan te vragen, organisaties te besturen, kinderen bij te scholen, onderhoud te verrichten, collecties te registreren, concerten en festivals te organiseren etc.
Naast alle economische theorieën en verhalen over marktwerking, laat onze samenleving zien dat een grote groep mensen bereid is om zich vrijwillig in te zetten. Toch is niet iedereen enthousiast over de inzet van vrijwilligers, vooral als de hoogte van subsidies niet in relatie staat tot de taken waar een organisatie voor staat. Het gaat helemaal wringen als een overheid een geringe subsidie compenseert door een beroep te doen op de participatiesamenleving. Daar zijn vrijwilligers niet voor en daarmee zet je een goed vrijwilligersbeleid juist onder druk. We mogen blij zijn dat we in ons land zoveel mensen hebben die de handen uit de mouwen steken om onze samenleving mooi en leefbaar te houden.
|
Roeli Broekhuis
|
|
|
|
|
|
|
Een museale kennismaking voor museumbestuurders
| Speciaal voor (vrijwillige) bestuursleden en nieuwe museumdirecteuren zonder museale achtergrond wordt op dinsdagmiddag 19 maart een informatiebijeenkomst gehouden over de vele facetten van het museumbedrijf. Wat is de Museumnorm, het Museumregister, de Code Cultural Governance? Ter sprake komen ethiek, vrijwilligersmanagement en de rol van een museumbestuur. Ook het museale werk komt beknopt aan bod: hoe ‘werkt’ een museum eigenlijk? |
Praktische informatie
Datum: 19 maart 2019
Tijd: 14:30 – 17:00 uur
Locatie: Erfgoedpartners, Lopende Diep 8, Groningen
Docent: Marjan Brouwer, consulent Erfgoedpartners
Kosten: € 25, voor niet-leden € 50,-.
Voor meer informatie en inschrijven |
|
|
|
|
Workshop ‘Museaal denken en handelen’ voor (vrijwillige) museummedewerkers
Op dinsdagochtend 26 maart kunnen alle (vrijwillige) medewerkers van musea - van baliemedewerker tot suppoost of bestuurslid- terecht bij de workshop Museaal denken en handelen. Het doel van deze workshop is om de deelnemers bewust te maken van en kennis te laten opdoen over de museale eisen, die het Museumregister stelt. Besproken wordt wat dit betekent voor de interne organisatie en de dagelijkse praktijk in het museum. De theorie wordt aan de hand van praktijkvoorbeelden behandeld, waarbij de deelnemers om eigen inbreng gevraagd wordt.
|
Praktische informatie
Datum: 26 maart 2019
Tijd: 09:00 – 12:30 uur
Locatie: Erfgoedpartners, Lopende Diep 8, Groningen
Docent: Marjan Brouwer, consulent Erfgoedpartners
Kosten: € 40,- voor niet leden € 80,-.
Voor meer informatie en aanmelden. |
|
|
|
|
Workshop ‘presenteren aan een kwetsbare (oudere) doelgroep’
In het kader van het project Reizend Erfgoed organiseert Erfgoedpartners de workshop ‘presenteren aan een kwetsbare (oudere) doelgroep’. Aan de hand van theorie en praktijk legt Hubert Luymes, kunstreiziger en museumdocent, uit hoe museumobjecten aan deze doelgroep kunnen worden gepresenteerd. Reizend Erfgoed is een project waarbij een erfgoedinstelling met een tiental objecten uit de niet-kwetsbare collectie een zorginstelling bezoekt. Op deze manier hebben inwoners, die niet meer in staat zijn om zelf een museum te bezoeken, toch een museale ervaring.
Praktische informatie
De workshop is op woensdag 27 maart 2019 van 10:00 tot 13:00 bij Erfgoedpartners. In het eerste deel van het programma wordt de theorie behandeld. Na de pauze komt de praktijk aan bod. Wij vragen dan ook aan de erfgoedinstellingen om een object mee te nemen (dit hoeft niet per sé een museaal object te zijn), zodat aan de hand van dat object het presenteren kan worden geoefend. |
Deze workshop is niet alleen voor de deelnemende erfgoedinstellingen aan het project Reizend Erfgoed, maar ook voor andere erfgoedinstellingen die geïnteresseerd zijn in werken met een kwetsbare (oudere) doelgroep.
Er is plaats voor maximaal 20 personen. Deelname aan deze workshop is voor de zeven aan Reizend Erfgoed deelnemende instellingen gratis. Voor de overige instellingen die wel lid zijn van het Museumhuis maar geen deelnemer aan Reizend Erfgoed, bedraagt de deelname €25,-.
Niet-leden betalen €50,-.
Aanmelden kan via de website van Erfgoedpartners.
Foto: Elmer Spaargaren |
|
|
|
|
Reizend Erfgoed: de stand van zaken
De pilot in 2018, waaraan een aantal erfgoed- en zorginstellingen deelnam, werd met een projectgroep geëvalueerd aan de hand van een vragenlijst. Conclusies daaruit waren ondermeer dat voor de erfgoedsector de meerwaarde van Reizend Erfgoed vooral lag bij de verbreding van publieksbereik en vermaatschappelijking van het erfgoed. Voor de zorgsector is de positieve gezondheid bij actieve cultuurparticipatie en het wegnemen van praktische drempels tot cultuurdeelname van de ouderen in langdurige zorg belangrijk.
Voor wie het niet meer precies weet: met Reizend Erfgoed, een initiatief van Erfgoedpartners, worden erfgoedinstellingen en zorginstellingen aan elkaar gekoppeld. Oudere bewoners van zorginstellingen, die niet meer in staat zijn een museum te bezoeken, krijgen door het bezoek van een medewerker van een erfgoed-instelling, toch een museale ervaring. De erfgoedmedewerker brengt de collectie, in de rol van verteller, samen met de bewoners tot leven. De meegenomen objecten mogen door de deelnemers worden aangeraakt, vastgehouden en doorgegeven. Dit roept verhalen, herinneringen, associaties en ideeën op bij de deelnemers.
Praktijkgericht onderzoek
Op dit moment werkt Erfgoedpartners, samen met een aantal erfgoed- en zorginstellingen, aan een aantal hulpmiddelen zodat het project Reizend Erfgoed vanaf augustus zonder aanvullende subsidie kan draaien. Ook vindt praktijkgericht onderzoek plaats naar het effect van Reizend Erfgoed op de positieve gezondheid van de deelnemende ouderen. Zo bracht vorig jaar de internationale conferentie Participation in cultural heritage for mental health recovery in Museum Dr. Guislain in Gent internationale experts uit verschillende sectoren samen voor een uitwisseling over interventies met cultureel erfgoed die gericht zijn op het verbeteren van het welzijn en de gezondheid. |
Op veel andere plaatsen in de wereld werken musea, erfgoedorganisaties en organisaties in de gezondheidszorg samen aan lange termijn activiteiten en creatieve projecten. Veel van deze zijn gericht op het inzetten van erfgoedcollecties om het welzijn en de gezondheid van mensen in een kwetsbare situaties te verbeteren.
In Gent lag de focus op interventies bedoeld voor mensen die herstellen van geestelijke gezondheids-problemen of mensen in een kwetsbare situatie. Het congres bood een gevarieerd programma met presentaties die dit thema vanuit verschillende invalshoeken belichtten. Sprekers waren afkomstig van organisaties en instellingen voor cultureel erfgoed die nationaal en internationaal die toonaangevend zijn op het gebied van gezondheid en welzijn. De erfgoedsector blijkt een bijzondere waarde voor de gezondheidszorg in handen te hebben.
Er zijn al veel goede voorbeelden van samenwerkingsprojecten tussen musea, de gezondheidszorg en het onderzoeksveld in vooral het Verenigd Koninkrijk en België. Mooie verhalen ook. Zo was er op het congres een recent opgenomen vrouw in een presentatie over het project “Op verhaal komen met kloosterspullen”, van het Erfgoedhuis Zusters van Liefde in Gent. Ze wist te verrassen met een zelfgeschreven verhaal bij een voorwerp uit de collectie. Geïnspireerd door het voorwerp hervond zij haar liefde voor het schrijven, en bloeide op. De therapeut die meedeed met het project “Ingemaakt Erfgoed” van Erfgoed Viersprong schreef: “I’ve heard things from my patients I’ve never heard before.”
Voor meer informatie, klik hier.
Foto: Elmer Spaargaren |
|
|
|
|
Publicaties
De komende weken verwachten wij de volgende publicaties te kunnen presenteren:
Klankjuweel; Orgelzomer 2019
Klankjuweel is het nieuwe Orgeltijdschrift van Erfgoedpartners, dat jaarlijks rond 1 april verschijnt. Het tijdschrift bevat nieuws, artikelen, waarvan ook enkele uit Ostfriesland, interviews en het overzicht van de (orgel)concerten in Groningen en Ostfriesland en Oldenburg. Dit jaar staat Klankjuweel in het teken van de activiteiten die worden georganiseerd naar aanleiding van de herdenking van Arp Schnitger, de belangrijkste Duitse orgelbouwer van zijn tijd.
De officiële presentatie van Klankjuweel is op 3 april aanstaande tijdens de voorjaarsvergadering van de Stichting Groningen Orgelland. Deze stichting viert dit jaar haar 50-jarig bestaan en ook daarover kunt u lezen in dit tijdschrift.
In een latere editie van Erfgoedloper informeren wij u over de manier waarop u exemplaren, bijvoorbeeld voor uw museumwinkel, kunt bestellen. De oplage is 10.000 exemplaren. Het tijdschrift is gratis.
Museummagazine 2019-2020
Een jaarlijks terugkerende populaire uitgave is het Museummagazine voor Noord-Nederland en Noord-Duitsland. Het concept is gereed en als alles volgens wens verloopt kan het blad rond 8 april gepresenteerd worden. Deelnemende musea worden daarna bevoorraad. De oplage is, net als voorgaande jaren, 70.000 exemplaren. |
de Zelfzwichter
Het molenblad de Zelfzwichter heeft dit jaar als overkoepelend thema ‘recreatie en toerisme rondom molens.’ In het eerste nummer (mei/juni) ondermeer aandacht voor de Ommetjes die de Molenstichting Midden- en Oost-Groningen in samenwerking met het Routebureau heeft laten ontwikkelen. Ook komen molenmensen aan het woord die voor ‘hun’ molen actief zijn op Facebook.
Erfgoed inzicht
Het digitale tijdschrift Erfgoed inzicht verschijnt in week 12 met het thema ‘Vieren’. In dit nummer ondermeer aandacht voor jubilerende musea, een vooruitblik op 100 jaar vrouwenkiesrecht, waarover wij later een themanummer willen maken en aandacht voor ‘het verdriet van Zoutkamp’. Vijftig jaar geleden, op 23 mei 1969, werd de Lauwerszee afgesloten en dat had heel wat consequenties voor dit vissersdorp.
Foto: Anjo de Haan |
|
|
|
|
Collectie Groningen Uitgelicht
Mammoetboom Hortus Botanicus Haren
Tree in Californië, is 83 meter hoog en heeft een stamomtrek van 31 meter. De mammoetboom is de grootste alleenstaande boom en in volume het grootste levende organisme. De allergrootste gemeten boom had een hoogte van 94.8 meter en een diameter van meer dan 17 meter.
Het oudste exemplaar van een mammoetboom is meer dan 3200 jaar oud. De mammoetboom is afkomstig uit de Sierra Nevada in Californië. Daar groeit hij in bossen op een hoogte van 900 tot 2700 meter. De decimeters dikke sponsachtige bast beschermt de boom tegen bosbranden, die vroeger veelvuldig voorkwamen. |
De kolossale stam is bij aanraking zo zacht als een boksbal, vandaar de bijnaam ‘boksboom’. De uitdijende schors neemt de voet van zijtakken in zich op, waardoor die recht uit de stam lijken te steken. De mammoetboom van de Hortus Botanicus is onderdeel van de decentrale Nederlandse Plantencollectie coniferen. Ze vormt een van de oudste bomen in de Hortus Botanicus en is nog geplant door de oprichter, B.W. Blijdenstein.
Tekst: Fred Ootjers
Foto: Anton Tiktak, Arte del Norte |
|
|
|
