alt_text

ERFGOEDLOPER

nummer 214 | 28/08/2020

alt_text
list

In dit  nummer

  • Oktober Kindermaand 2020
  • Platform Collecties
  • Digitalisering deskundigheidsbevordering, Interieurplatform
  • Kickstart Cultuurfonds, herhaalde oproep
  • Esther Koopspenning
  • Collectie Groningen uitgelicht
column-icon

Column

28 augustus

Zou Bommen Berend de bekendste Groninger kunnen zijn? Historici weten wel beter, want Bommen Berend is de bijnaam van bisschop Bernhard van Galen die in het Rampjaar 1672 op 28 augustus zijn belegering van de stad Groningen opgaf. Door deze actie werd de bisschop de naamgever van de bekendste feestdag in Groningen, met een kermis, paardenkeuring en een groot vuurwerk. Zo leeft de naam van de ‘vijand’ tot op de dag van vandaag door, terwijl de verdediger van de stad Carl Rabenhaupt veel minder bekend is. Het stadsbestuur heeft hem weliswaar geëerd met een buste en een straat, maar een beroemde Groningen zal Rabenhaupt nooit worden. Bommen Berend zal denk ik nog lange tijd bekendheid genieten want de mensen verheugen zich erop weer feest te kunnen vieren. Toch een mooie traditie.
 

column-icon Roeli Broekhuis

Oktober Kindermaand: meld u aan!

Het loopt nog geen storm met de aanmeldingen voor Oktober Kindermaand 2020. Mogelijk heeft dat te maken met corona want hoe organiseer je een gezellige (kinder)activiteit waarbij ook de regels in acht worden genomen. Wij hopen echter dat corona geen belemmering is om uw organisatie aan te melden. Wilt u ons dit laten weten indien dit wel het geval is: kindermaand@erfgoedpartners.nl.

Om Oktober Kindermaand tot een succes te maken, is het belangrijk dat veel instellingen meedoen. Niet alleen musea, molens en borgen,


Gelukkig konden wij de afgelopen weken wel weer enkele nieuwe aanmeldingen begroeten:
maar ook natuurorganisaties, dans- en theaters(scholen), bibliotheken en dergelijke. Wij doen hierbij dan ook een oproep aan die organisaties zich
(ook) aan te melden. Meedoen kan bijvoorbeeld al met een activiteit op één zaterdag of één zondag in oktober.

Uw activiteit aanmelden kan via het online aanmeldingsformulier. Hoe sneller wij de aanmelding ontvangen, hoe sneller wij de activiteiten ook mee kunnen nemen in de publiciteit.

Beeld: poster Oktober Kindermaand 2020; Illustratie: Senne Trip


 

Oudheidkamer Fredewalda Tolbert
Activiteit: Bijenvolkje

Rondom de stenen bijschuur achter de CazemierBoerderij en in de buitenranden van het grasveld is het bijenvolkje te vinden. Elf bordjes met grappige illustraties van eigenwijze bijen en leuke rijmpjes met woordgrapjes waarin het woord ‘bij’ veel voorkomt.

In het museum wordt verteld over het wonen en werken in Tolbert. Dat gebeurt onder meer aan de hand van de indrukwekkende maquette van Tolbert anno 1926. Het accent ligt op de veranderde samenleving in de 20e eeuw. Wie woonden er in de 119 pandjes? Hoe verliep het leven in het oudste dorp van Vredewold?

www.fredewalda.nl

Beeld: welkom bij het bijenvolkje
Klokkengieterijmuseum Heiligerlee
Activiteit: Speuren langs klokken en klanken

Tijdens het bezoek aan het museum maken de kinderen kennis met het vak klokkengieter en met een keur aan klokken met hun verschillende klanken. Kunnen ze goed luisteren? Iedere klok heeft namelijk zijn eigen specifieke klankkleur.

Heiligerlee is natuurlijk bekend vanwege de ‘slag’ in 1568, maar het dorp dankt zijn bekendheid ook aan de klokkengieterij die daar in 1863 door het klokkengietersgeslacht Van Bergen werd gevestigd. In de oude fabriekspand is in 1987 het Klokkengieterijmuseum ondergebracht.

www.museaheiligerlee.nl

Beeld: Klokken voor de Dom in Utrecht; foto: Anton Tiktak, Arte del Norte 
Waarom ze nu in het Klokkengieterijmuseum hangen leest u op Collectie Groningen:
CG Klokken voor de Dom in Utrecht

Platform Collecties met minicursus ongediertebestrijding
29 september Lutherse kerk Groningen 13:30 – 16:30 uur

Voor collectiemedewerkers organiseert Erfgoedpartners een bijzondere editie van het Platform Collecties. Deze wordt gehouden op dinsdag 29 september in de Lutherse kerk in Groningen.
Naast het delen van informatie uit de betrokken instellingen bieden we een minicursus aan: 'Herkenning, bestrijding en preventie van plaagdieren en schimmels in de collectie’. Wat moet je doen als je schimmels of plaagdieren aantreft in je collectie? Hoe kun je ze bestrijden en daarna ontmoedigen terug te
 
keren? Verschillende soorten plaagdieren, insecten en schimmels en hun favoriete klimaat en voedingsbodem worden behandeld. Detectie, inspectie en preventie zijn de sleutelwoorden in deze cursus.

Plaats: Lutherse Kerk, Haddingestraat 23, Groningen
Datum: 29 september 2020
Tijd: 13:30 – 16:30 uur

Aantal deelnemers: minimaal 7, maximaal 15. Reserveren verplicht, plaatsing op volgorde van binnenkomst.

Beeld: plaagdieren

Digitalisering deskundigheidsbevordering, Interieurplatform

Netwerk Digitaal Erfgoed (NDE) biedt dit najaar een aantal online workshops en cursussen aan over digitalisering, waarop we u graag willen attenderen:

Ontdek hoe het gesteld is met de digitale collectie binnen je erfgoedinstelling:
Doe op 15 september de Zelfscan Digitaal Erfgoed.
Een gratis digitale workshop door Netwerk Digitaal Erfgoed.


De Nationale Strategie Digitaal Erfgoed biedt handvatten om als instelling je digitaal erfgoed zichtbaar, bruikbaar en houdbaar te maken.
Onze online cursus inspireert om ermee aan de slag te gaan (start 23 september). Een betaalde cursus bestaande uit 3 webinars van de Erfgoedacademie in samenwerking met het Netwerk Digitaal Erfgoed NDE.
Als directeur, manager of senior medewerker bezig met strategische vraagstukken over digitalisering?
En wilt u weten hoe je hier sturing aan geeft en hoe dit het resultaat in uw erfgoedinstelling vergroot? Volg dan deze eendaagse cursus of 26 november).
Een betaalde cursus op twee ochtenden (1 & 2 oktober: digitaal) of op locatie (26 november in Arnhem).

Interieurplatform
De Rijksdienst organiseert in samenwerking met de ErfgoedAcademie een online Interieurplatform. Het thema is 'Keramische pracht; tegels in het interieur'.
Het platform vindt plaats op 18 september aanstaande van 13:30 tot 16:45 uur. Deelname is gratis. Klik hier om u direct aan te melden.

Beeld: webinars

Kickstart Cultuurfonds, herhaalde oproep

Zoals we al eerder bericht hebben heeft dit recent opgerichte tijdelijke fonds het doel om culturele organisaties, die geen gebruik kunnen maken van het extra steunpakket van 300 miljoen euro voor de culturele sector, te helpen bij het weer opstarten in coronatijd. Het fonds is er voor nieuwe
projecten die nog in 2020 worden uitgevoerd en die gericht zijn op het maken van aanpassingen om fysiek bezoek van het publiek mogelijk te maken.

Wie zich afvraagt of een project voldoet aan de voorwaarden voor een bijdrage en het antwoord op de website van het fonds niet kan vinden onder veel gestelde vragen, kan het fonds ook bellen via het hieronder vermelde nummer. Musea kunnen nog indienen in twee periodes:
van 31 augustus 10:00 uur tot vrijdag 4 september 16:00 uur en van maandag 28 september 10:00 uur tot vrijdag 2 oktober 16:00 uur. 

Het Kickstart Cultuurfonds is een gezamenlijk initiatief van de BankGiro Loterij, VSBfonds, Prins
Bernhard Cultuurfonds, en de VandenEnde Foundation. Stichting Droom en Daad,
Ammodo, Fonds 21, Zadelhoff Fonds / Zadelhof Cultuur Fonds, Fonds 1818, Stichting Zabawas en het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap hebben zich bij dit initiatief aangesloten.

Meer informatie:
https://kickstartcultuurfonds.nl/museum/
telefoonnummer: 020 800 9000

Beeld: een zilveren denarius uit Dorestad uit de tijd van de Frankische keizer Lodewijk de Vrome (814-840); collectie Noordelijk Scheepvaartmuseum Groningen; foto: Anton Tiktak, Arte del Norte

Esther Koopspenning

De Groninger cultuurhistorische vereniging Stad en Lande reikt op 17 oktober 2020 de eerste Esther Koopspenning uit. De Esther Koopspenning is bedoeld als stimuleringsprijs voor de ontwikkeling van educatieve erfgoedprojecten in de provincie Groningen. De penning, waar een geldbedrag van
€ 2.000 aan verbonden is, zal worden toegekend aan organisaties of onderwijsinstellingen met een bestaand eigen educatieprogramma of gegeven ter ontwikkeling van nieuwe projecten. Naast organisaties kunnen ook docenten, erfgoedjuffen/meesters en zzp’ers in het onderwijs een project indienen. De projecten moeten bedoeld zijn voor het primair of voortgezet onderwijs en gericht zijn op regionale geschiedenis.
Belangstellenden die een project willen indienen kunnen hun inzending voor 1 oktober mailen naar info@verenigingstadenlande.nl. Voor verdere informatie kan contact worden opgenomen met Dineke van der Wal of Eddy de Jonge, beide via de Groninger Archieven: 050 5992000.

Esther Koops (1968-2017) was een gedreven lerares geschiedenis, bedenker van diverse erfgoedprojecten voor het onderwijs in Groningen en bestuurslid van de vereniging Stad en Lande.

Beeld: Esther Koops en Pim Witteveen; Foto: Herinneringscentrum Kamp Westerbork

Collectie Groningen uitgelicht
‘Scheldkanonnen en spotprenten’ van GRID Grafisch Museum Groningen

Papier vormde in de vroegmoderne tijd een krachtig medium voor de verspreiding van politieke boodschappen voor de massa. De 16e en 17e eeuw kenden een rijk gebruik van papieren ‘posters.’ Deze plakkaten en pamfletten waren, mede vanwege hun lage druk- en aanschafkosten, uitermate geschikt voor de beïnvloeding van de publieke opinie.

Deze anonieme spotprent, daterend uit 1665 maar mogelijk herdrukt in 1672, laat zien hoe met dergelijk papieren drukwerk werd geprobeerd de gemoedstoestand van de bevolking hoog te houden tijdens het zogenoemde 'Rampjaar' van 1672. In dat jaar werd de Republiek door vele verschillende partijen aangevallen, waaronder de vorst-bisschop van Münster, Christoph Bernhard van Galen (1606-1678), meer bekend onder de spotnaam Bommen Berend.

In de zomer van het Rampjaar 1672 rukte Bommen Berend met zware artillerie op naar de stad Groningen. Bommen Berend plaatste zijn kanonnen in Helpman, waar hij vanaf een heuvel de stad overzag. Van juli tot augustus 1672 bestookte hij de stad vier weken lang met kanonvuur, maar zonder succes. Groningen had de tijd gehad haar verdediging goed voor te bereiden en publiek verspreide spotprenten droegen bij aan het hooghouden van het moreel.

 
De prent noemt Van Galen een ‘Monster’: half bisschop en half soldaat. Daaronder volgt een serie coupletten op rijm, die elk zogenaamd een van zijn bisschoppelijke titels bezingen, maar in werkelijkheid een tweedelige belediging bevatten, zoals ‘Vuurwerck-schieter, Boom-neerhouwer/Kogel-goyer, Onraad-brouwer.’ Wanneer deze spottende bisschoptitels luid gezongen werden, klonk het doorgaande ritme van de sterk aangezette beledigingen net als een artilleriebeschieting. Deze beledigingen zouden weleens door Groningse studenten kunnen zijn bedacht, want de nieuwsperiodiek Hollandtse Mercurius vermeldde dat de studenten zich gedurende het beleg elke nacht hadden vermaakt met het bedenken en naar de belegeraars roepen van nieuwe beledigende titels.

Eind augustus 1672 trok Van Galen zich terug. Het ontzet van Groningen op 28 augustus 1672 is voor de Groningers nog steeds elk jaar reden voor een groot feest, dat traditioneel wordt afgesloten met vuurwerk waarmee de bommen van Berend in herinnering worden gebracht.  


Met dank aan Groninger Archieven en Megan K. Williams.


Beeld: Anton Tiktak, Arte del Norte

 

Platform Directeuren

column-icon

22 September

clock

10:00 - 11:30 uur

column-icon

ZOOM

Platform Borgen

column-icon

29 September

clock

10:00 - 11:30 uur

column-icon

Menkemaborg o.v.

Platform Collecties

column-icon

29 September

clock

10:00 - 16:30 uur

column-icon

Lutherse Kerk Groningen

Platform Archeologie en Publiek

column-icon

12 November

clock

13:00 - 15:00 uur

column-icon

Erfgoedpartners

alt_text

Erfgoedloper is een uitgave van ERFGOEDPARTNERS Stichting Erfgoedpartners Lopende Diep 8 Groningen, Gr 9712 NW Netherlands (050) 313 00 52. Reacties en kopij: pol@erfgoedpartners.nl.

Mocht u de Erfgoedloper in uw e-mail niet goed kunnen lezen, dan kunt u de webversie bekijken via deze link.

Wanneer u de Erfgoedloper niet langer wenst te ontvangen, kunt u dit aangeven door een bericht te sturen naar info@erfgoedpartners.nl of door op deze link te klikken.

Let op: als u zich afmeldt, ontvangt u geen enkele mail meer van Erfgoedpartners. Als u zich alleen voor de Erfgoedloper wilt uitschrijven, pas dan uw voorkeuren aan.

U ontvangt deze mail omdat u ingeschreven bent voor onze nieuwsbrief.

Copyright (C) 2020 Stichting Erfgoedpartners All rights reserved.

Stuur deze mail door naar een vriend
Update profiel

Email Marketing Powered by Mailchimp